Ngày 15/07/1789: Lafayette chỉ huy Vệ binh Quốc gia Paris

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

 

Vào ngày này năm 1789, chỉ một ngày sau khi ngục Bastille sụp đổ – đánh dấu sự ra đời của một chế độ cách mạng mới ở Pháp, nhà quý tộc người Pháp và anh hùng trong cuộc Cách mạng Mỹ, Marie-Joseph Paul Roch Yves Gilbert du Motier, Hầu tước xứ Lafayette, đã trở thành Đại tướng của Vệ binh Quốc gia Paris trong sự hoan nghênh nhiệt liệt. Lafayette đã trở thành cầu nối giữa Mỹ và Pháp trong thời điểm mà đôi khi còn được biết đến với tên gọi Thời đại Cách mạng (The Age of Revolutions).

Năm 19 tuổi, sự sẵn lòng phục vụ trong quân ngũ mà không cần tiền lương của chàng thanh niên Pháp trẻ tuổi đã giúp ông giành được sự tôn trọng của Quốc hội Mỹ, và Lafayette trở thành một vị tướng trong Quân đội Lục địa vào ngày 31/07/1777. Lafayette đã tham gia trận chiến ở Brandywine năm 1777, cũng như các trận chiến ở Barren Hill, Monmouth và Rhode Island năm 1778.

Sau khi hiệp ước liên minh chính thức giữa Mỹ và Pháp được ký vào tháng 02/1778 và sự kiện Anh tuyên chiến với Pháp sau đó, Lafayette được triệu hồi về Paris để bàn bạc với nhà vua về vai trò của ông trong tương lai. Washington đã thay thế Lafayette, người đã khởi hành vào tháng 01/1779. Sang tháng 03, Benjamin Franklin báo cáo từ Paris rằng Lafayette đã trở thành một người bảo vệ xuất sắc cho sự nghiệp của người Mỹ tại triều đình Pháp. Sau thời gian nghỉ ngơi sáu tháng ở Pháp, Lafayette trở lại để hỗ trợ cho cuộc chiến của người Mỹ ở Virginia, nơi ông tham gia vào cuộc bao vây Yorktown thành công vào năm 1781, trước khi trở về Pháp và tiếp tục phục vụ đất nước mình. Cống hiến của ông bao gồm việc đem nhiều ý tưởng của Cách mạng Mỹ tới Pháp.

Ngày 11/07/1789, Lafayette đệ trình lên Quốc hội Pháp bản Tuyên ngôn Nhân quyền vốn được ông xây dựng dựa theo Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ. Việc Lafayette từ chối ủng hộ leo thang bạo lực trong Thời kỳ Khủng bố (Reign of Terror) – theo sau nỗ lực trốn khỏi đất nước của hoàng gia Pháp năm 1791 – khiến ông bị bắt giam như là một kẻ phản bội trong giai đoạn 1792 – 1797. Lafayette trở lại phục vụ quân đội trong Cách mạng Pháp 1830. Ông qua đời ở Paris bốn năm sau đó, và được chôn cất tại Cimetière de Picpus, cùng với những người bạn quý tộc của mình, những người đã bị hành quyết trong Thời kỳ Khủng bố.


Nguồn: Lafayette selected colonel-general of the National Guard of Paris, History.com