Hình ảnh do những người biểu tình ghi lại cho thấy Will Nguyễn bị lực lượng an ninh trùm kín đầu và lôi kéo trên đường.
Đòn đe doạ trấn áp
Quyết định của cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM được tờ Vietnamnet.vn chính thức loan tin lúc 8 giờ 20 phút tối ngày thứ Sáu 15 tháng 6. Cho đến lúc này, Will Anh Nguyễn, một trong hơn 100 người bị bắt tại các cuộc biểu tình trên khắp Việt Nam, diễn ra tại Hà Nội, Khánh Hòa và một số tỉnh thành khác, đã bị tạm giam từ ngày Chủ nhật 10 tháng 6.
Giữa hàng trăm người bị bắt giữ và tạm giam, lệnh khởi tố với Will Nguyễn là một quyết định “không phải tự nhiên mà có”. Đó là nhận định của phần nhiều các nhà dân chủ đấu tranh trong nước, và cũng là chia sẻ của kỹ sư, nhà đấu tranh dân chủ Nguyễn Lân Thắng.
Từ Hà Nội, ông cho biết:
“Tôi nghĩ không phải tự nhiên mà trăm người đã bị bắt, mà Will Nguyễn lại bị khởi tố hình sự. Hình ảnh của Will là một hình ảnh vô cùng đẹp, vô cùng xúc động khích lệ, cổ vũ những người dân xuống đường hôm 10 tháng 6. Ngoài ra còn cổ vũ khích lệ nhiều thanh niên Việt kiều khác đang ở Mỹ cũng như nhiều nơi khác trên thế giới. Đó là những người rất muốn về Việt Nam tham gia, góp sức mình trong việc thay đổi đất nước.”
Nhà hoạt động dân chủ Dương Lâm từ Sài Gòn cho rằng ở thời điểm hiện tại, lệnh khởi tố Will Nguyễn như một lời đe doạ nhắm vào người biểu tình và có ý định sẽ tham gia biểu tình.
“Tôi nghĩ đó là một thông điệp mạnh mẽ, cho biêt là sẽ đàn áp rất mạnh tay để đàn áp cuộc biểu tình lần này. Vì nhà cầm quyền hiện nay rất lo sợ người dân tiếp tục biểu tình lần thứ 2, lần thứ 3 vì mức độ cuộc biểu tình hôm vừa rồi đã vượt quá sự tưởng tượng hay dự đoán. Cái sự phản kháng của dân quá mạnh mẽ đặc biệt là diễn ra ở các tỉnh thành với số lượng người rất lớn mà với những gương mặt không phải là quen thuộc.”
Công dân Mỹ gốc Việt Will Anh Nguyễn là một trong những gương mặt mới này. Mạng xã hội, báo chí trong nước lẫn các truyền thông lớn thế giới như New York Times, Foxnews, Reuters những ngày qua đều đưa tin về sự việc của Will Nguyễn một người Mỹ gốc Việt hiện đang sống tại Houston, Texas. Các hình ảnh trong nhiều video chia sẻ trên mạng cho thấy Will bị lực lượng chức năng công an Việt Nam kéo lê trên đường, gây chấn thương ở đầu, bị trùm mặt khi kéo lên xe đưa đi.
Thế nhưng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng, trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 14 tháng 6 nói rằng “không có việc sử dụng vũ lực” trong vụ bắt giữ Will Nguyễn.
Tuy nhiên, theo lời Dương Lâm kể lại từ một người bạn xin không nêu tên cho biết:
“Bạn đó nói rằng bạn đó không thấy Will làm gì nhưng thấy Will bị bắt giữ rất thô bạo.”
Theo nhà hoạt động Nguyễn Lân Thắng, lệnh khởi tố này chính là một đòn đe doạ từ nhà cầm quyền Việt Nam.
“Việc dùng lệnh khởi tố này thật ra là 1 đòn đe doạ trấn áp người khác, kể cả dư luận ở Mỹ, Châu Âu, cũng như dư luận trong nước.”
Một bạn trẻ xin không nêu tên, có mặt trong đoàn người xuống đường hôm 10 tháng 6 cho biết:
“Nó sẽ dóng 1 hồi chuông đến những người Việt ở nước ngoài có ý định về Việt Nam, đó là trấn áp tinh thần.”
Làn sóng phản đối và sức ép lên chính quyền
Đây cũng chính là nhận xét của nhà hoạt động Nguyễn Lân Thắng. Theo dõi những hình ảnh được chia sẻ lan rộng trên mạng xã hội từ ngày 10 tháng 6, ông cho biết cá nhân ông nhận thấy Will Nguyễn có mặt trong đoàn người biểu tình với tư cách cá nhân.
“Trên tay không có một biểu ngữ nào, cũng không hô một khẩu hiệu nào. Cậu ấy chỉ làm 1 việc là đấu tranh cho đoàn người trên phố vượt qua hàng rào an ninh. Ngoài ra cậu ấy không có bất cứ thông điệp chính trị hay sự kêu gọi nào.”
Trên mạng xã hội có rất nhiều ý kiến từ những người có mặt trong đoàn biểu tình hoặc khi xem video sự kiện cũng đồng thuận với nhận xét này.
Do đó, ông nghĩ rằng lệnh khởi tố Will Nguyễn mà Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM vừa đưa ra sẽ là dẫn đến một làn sóng phản đối vô cùng to lớn không chỉ trong nước và lan ra cả hải ngoại nhằm chỉ trực tiếp đến cấp chính quyền Việt Nam.
“Điều này chắc chắn nó sẽ gây ra một ảnh hưởng cực kỳ lớn đối với dư luận người Việt hải ngoại. Vì việc chính quyền tổng thống Donald Trump quyết định sẽ phản ứng việc này như thế nào nó là điều vô cùng quan trọng. Và chắc chắn cộng đồng người Việt bên đó sẽ có sức ép vô cùng lớn lên chính phủ, Quốc hội. Tôi tin chắc sẽ có những cuộc biểu tình cực kỳ lớn ở nhiều thành phố của người Việt để yêu cầu chính quyền Mỹ phải vào cuộc, có những biện pháp nhanh nhất can thiệp vấn đề này.”
Yếu tố pháp lý
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội hôm 14 tháng 6 cho biết họ đã biết về việc này và khẳng định khi một công dân Hoa Kỳ bị giam giữ ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ những vấn đề ở cấp lãnh sự một cách thích hợp. Tuy nhiên, đại sứ quán Hoa Kỳ không đưa thêm bất cứ một bình luận gì vì lý do quan ngại quyền riêng tư.
Nhận xét về phản ứng này, Giáo sư Tạ Văn Tài, từng giảng dạy tại Trường Luật, đại học Harvard nói rằng đó là một cách nói “vuốt mặt cho chính phủ Việt Nam.”
Chúng tôi đặt vấn đề về tính pháp lý trong việc truy tố một người nước ngoài ở Việt Nam, trường hợp này là với Will Nguyễn và được ông cho biết:
“Vấn đề truy tố người ngoại quốc trong lãnh thổ 1 quốc gia, trường hợp này là Việt Nam, luật quốc tế dành cho quốc gia đó có toàn quyền trên lãnh thổ của mình để duy trì an ninh trật tự. Nghĩa là bất kỳ ai dù là người ngoại quốc vi phạm luật lệ trong lãnh thổ 1 nước thì cũng có thể bị truy tố như thường.”
Tuy nhiên Giáo sư Tài nhấn mạnh rằng khi người ngoại quốc bị truy tố trong lãnh thổ một nước thì phải có được sự bảo đảm về những thủ tục, tiến hành đúng pháp luật về nhân quyền. Một trong các quyền đó, là quyền của Đại sứ Mỹ được gửi người đến theo dõi, dự xử, theo dõi việc truy tố có đúng pháp luật hay không.
Hôm 14 tháng 6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, Lê Thị Thu Hằng cho biết đã sắp xếp một cuộc gặp phía lãnh sự cho đại sứ quán Mỹ và ông Will Nguyễn. Truyền thông không đề cập đến cuộc gặp đã diễn ra chưa hoặc khi nào. Tuy nhiên, cho đến khi quyết định khởi tố được chính thức đưa ra, gia đình Will Nguyễn vẫn chưa liên lạc được với anh.
Trong một chia sẻ mới nhất về Will Nguyễn viết trên trang cá nhân của nhà hoạt động Nguyễn Lân Thắng, ông ghi rằng:
"Tôi không cần biết anh ấy là ai. Tôi không cần biết anh ấy có phải người của tổ chức nào hay không. Will Nguyen dù chỉ mang trong mình một phần dòng máu Việt Nam, nhưng đã bỏ nơi tự do của anh ấy để về nơi tối tăm này, góp sức trẻ của mình để thay đổi đất nước Việt Nam."
***
RFA - Em gái Will Nguyễn: Anh Will là người có tâm huyết với Việt Nam
Will Nguyễn bị kéo lê trên đường trong cuộc biểu tình ở Sài Gòn vào ngày 10/6/2018
Screen capture
Screen capture
Vào ngày 14 tháng 6, cô Victoria Nguyễn, em gái của William Nguyễn, người đang bị chính quyền Việt Nam bắt giữ, vừa có mặt ở Washington DC để kêu gọi Quốc hội và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ can thiệp, yêu cầu chính quyền Hà Nội trả tự do cho anh trai của mình. Will Nguyễn bị bắt giữ hôm 10/6 khi tham gia biểu tình phản đối luật Đặc khu ở Sài Gòn. Bộ Ngoại giao Việt Nam nói Will bị giam giữ vì gây rối trật tự công cộng. Đài Á Châu Tự Do có cuộc phỏng vấn với cô Victoria Nguyễn nhân dịp này.
------------
RFA: Xin chào cô Victoria. Được biết là cô vừa đến Quốc hội Hoa Kỳ để nêu trường hợp người anh của cô. Hiện tại Will vẫn đang bị giam ở Việt Nam. Cô có thể cho biết những điểm chính trong buổi làm việc, những vị dân biểu nào, nghị sĩ nào đã tiếp cô và họ có ý kiến gì về trường hợp của anh cô?
Victoria Nguyễn: Lý do mà tôi quyết định lên đây là vì tôi thấy tình hình trở nên khẩn cấp. Chúng tôi vẫn chưa được nói chuyện với anh tôi, không nghe tin tức gì mới từ anh tôi, về tình hình sức khỏe của anh. Nói chung là rất khó chịu vì lần cuối cùng chúng tôi được biết là anh bị đánh đập, kéo lê trên đường, chảy máu ở đầu, nhìn rất sợ. Cho nên chúng tôi muốn lên tiếng thay mặt anh, thúc Quốc hội Mỹ gây sức ép đối với chính phủ Việt Nam để trả tự do cho anh ấy vì không có lý do gì để giữ anh cả. Nói chung các dân biểu ở quốc hội đều chào đón chúng tôi và rất ủng hộ chúng tôi. Chúng tôi đã gặp dân biểu Lowenthal, Culberson, Cornyn, Murphy, Gomez, Thượng nghị sĩ Blumenthal. Tất cả đều cho chúng tôi cơ hội. Họ ngồi xuống nói chuyện với chúng tôi. Chúng tôi có sự hỗ trợ của tất cả mọi người dành cho anh Will. Tất cả đều sẵn sàng làm những gì có thể cho anh Will. Cho nên tin hôm nay là một tin tốt.
Nói chung các dân biểu ở quốc hội đều chào đón chúng tôi và rất ủng hộ chúng tôi. - Victoria Nguyễn
RFA: Đại sứ quán hay lãnh sự quán Hoa Kỳ ở Việt Nam đã liên hệ với gia đình cô chưa và cô có thêm thông tin gì về sự trợ giúp của đại diện Hoa Kỳ ở Việt Nam không?
Victoria Nguyễn: Nói chung tình hình gần như không có tiến triển. Chúng tôi không nghe thấy tin gì mới vì họ vẫn chưa được gặp anh Will. Chính phủ Việt Nam vẫn chưa thực sự liên hệ với họ để nói cho họ biết rằng họ có bắt giữ một công dân Mỹ. Chúng tôi không biết anh Will đang bị giữ ở đâu, anh ấy đang làm gì, và tại sao tình hình như vậy. Nhưng hôm nay thì chúng tôi có một tin tốt là họ cuối cùng đã đồng ý cho phía đại diện lãnh sự gặp anh Will vào ngày mai. Tức là vào chiều mai, giờ Việt Nam (ngày 15/6) họ sẽ được gặp Will và biết về tình hình của anh ấy.
RFA: Dư luận viên trong nước có nói là anh Will có dính líu đến việc phát tiền để kêu gọi người đi biểu tình, nhận xét của cô thế nào?
Victoria Nguyễn: không phải như vậy. Nếu bạn nhìn vào video thì thấy là anh ấy biểu tình ôn hòa. Anh ấy bị 5 đến 6 người đánh đập. Anh ấy không phải như vậy. Anh ấy muốn ủng hộ người Việt Nam. Và đó là tất cả.
RFA: Anh Will trước đó có cho gia đình biết kế hoạch anh đi Việt Nam kỳ này hay không và đây có phải lần đầu anh trai cô đi Việt Nam không?
Victoria Nguyễn: đây không phải là lần đầu tiên. Gia đình chúng tôi vẫn nói là sẽ đi Việt Nam mỗi năm một lần. Chúng tôi yêu Việt Nam. Chúng tôi biết anh ấy sẽ đi thăm Việt Nam trước khi anh ấy quay lại Singapore nơi anh ấy học trước lễ tốt nghiệp. Chúng tôi thích đi Việt Nam và đã đến Việt Nam nhiều lần rồi.
Mọi người nên hiểu là anh ấy sẵn sàng hy sinh bản thân để giúp đỡ, để thực hiện điều mà anh tin, và trong trường hợp này là giúp người Việt Nam. - Victoria Nguyễn
RFA: Victoria có thể chia sẻ đôi chút về con người của Will được hay không, William có ước mong giúp gì cho Việt Nam?
Victoria Nguyễn: Theo tôi một điều mọi người cũng nên biết về anh Will là anh ấy rất có tâm huyết với Việt Nam. Chúng tôi là những người Mỹ gốc Việt nhưng chúng tôi trước hết là những người Việt Nam. Chúng tôi được nuôi nấng bởi cha mẹ, cô chú là người Việt Nam, tất cả là Việt Nam trong gia đình chúng tôi. Theo tôi điều quan trọng là chúng tôi rất Việt Nam trong mọi khía cạnh cuộc sống. Chúng tôi được bà nuôi nấng từ nhỏ. Bà không nói tiếng Anh. Bà dạy chúng tôi tiếng Việt từ nhỏ và chúng tôi đã học lớp tiếng Anh cho học sinh nước ngoài ở trường học Mỹ. Điều này cho mọi người thấy là chúng tôi là người Việt và chúng tôi tự hào là người Việt. Theo tôi ý định của anh Will chỉ là cho mọi người thấy sự ủng hộ của anh ấy với người Việt Nam. Ngoài ra mọi người cũng nên biết là anh Will là người có thể tạo ảnh hưởng, anh ấy luôn muốn làm điều đúng và sẽ làm điều đó bằng mọi cách. Mọi người nên hiểu là anh ấy sẵn sàng hy sinh bản thân để giúp đỡ, để thực hiện điều mà anh tin, và trong trường hợp này là giúp người Việt Nam.
Twitter của Will Nguyễn về cuộc biểu tình ở Sài Gòn hôm 10/6/2018 Will Nguyen
RFA: Victoria nghĩ sao về các biện pháp mà các cơ quan chức năng Việt Nam đang áp dụng với anh trai cô và lúc này đây cô có muốn nhắn gửi điều gì đến những cơ quan chức năng đó không?
Victoria Nguyễn: theo tôi điều đó rất là bất công. Tôi nghĩ họ đã sai khi họ vẫn sợ chính những công dân của mình thay vì cho người dân của mình quyền để tự đưa ra quyết định trong cuộc sống. Điều mà tôi muốn nói với họ là họ hãy trả tự do cho Will và đó là điều đúng mà họ nên làm.
RFA: Xin cảm ơn cô đã dành cho chúng tôi buổi phỏng vấn
Sau cuộc phỏng vấn với Victoria Nguyễn, vào chiều tối ngày 15/6 chúng tôi có liên lạc lại và hỏi cô về tình hình của Will Nguyễn vì theo dự kiến đại diện lãnh sự quán Hoa Kỳ đã được gặp Will vào chiều ngày 15/6. Tuy nhiên cô Victoria Nguyễn cho biết phía sứ quán Mỹ vẫn chưa cập nhận thông tin mới về tình hình của Will Nguyễn cho gia đình cô biết.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét