Ảnh chụp vệ tinh khu nhà trong làng Baricha, Syria, nơi Abou Bakr al-Baghdadi, thủ lĩnh Daech lần trốn trước khi bị đặc nhiệm Mỹ tập kích. (Ảnh do Maxar Technologies chụp ngày 28/09/2019)-REUTERS
Cuộc đột kích của đặc nhiệm Mỹ thanh toán thủ lĩnh thánh chiến Daech Aobou Bakr al-Baghdadi chỉ kéo dài trong vòng 1 giờ nhưng đó là kết quả của công tác tình báo lâu dài, với sự đóng góp tích cực của các đồng minh Irak, người Kurdistan ở Syria và cả với nhóm thánh chiến đối thủ của Daech có liên hệ với Thổ Nhĩ Kỳ. Vụ tấn công không đơn giản như một « cuốn phim » của tổng thống Trump.
Vài giờ sau khi đội đặc nhiệm Delta Force hoàn thành nhiệm vụ trừ khử thủ lĩnh Daech, tổng thống Donald Trump đã tổ chức họp báo kể lại chi tiết vụ đột kích.
Nhiều lần ông nhắc lại là thủ lĩnh của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo đã kêu khóc trước khi chết. Ông quả quyết đã theo dõi vụ đột kích bằng hình ảnh quay trực tiếp tại hiện trường. Ông Trump nhận xét : « Thật tuyệt vời khi xem, như một cuốn phim ».
Nhưng ngay sau đó, các chuyên gia quân sự bảo đảm rằng, nếu ông Trump có theo dõi vụ cuộc tấn công, thì cũng không thể nghe được âm thanh. Các hình ảnh được truyền từ hiện trường chỉ có thể là hình ảnh được quay từ vệ tinh nên chỉ thấy bên ngoài khu nhà. Hơn nữa, đó chỉ là những hình ảnh hồng ngoại cho thấy sự di chuyển của các lính đặc nhiệm qua những bức xạ nhiệt.
Được chất vấn về chi tiết này, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, cũng có mặt trong Phòng Tình huống với ông Donald Trump, không muốn trả lời về các chi tiết kêu khóc. Ông chỉ nói là không có các chi tiết đó và tổng thống chắc đã có trao đổi với các thành viên đội đặc nhiệm.
Điều đó có thể là ông Trump không trực tiếp theo dõi và ông đã bịa ra các chi tiết. Sáng thứ Hai, ông Trump ngỏ ý cho biết ông có thể cho công khai một phần băng video cuộc tập kích.
Hơn nữa, trong phát biểu, tổng thống Mỹ đã không ngần ngại nhận chiến công về mình. Thế nhưng theo các quan chức quân đội, quyết định rút quân khỏi Syria đã gây nguy hiểm cho toàn bộ kế hoạch truy bắt trùm khủng bố.
Ông Trump đã nắm được thông tin tình báo và quân đội đang lần ra dấu vết của Abou Bakr al Baghdadi, nhưng vẫn giữ quyết định rút quân, khiến mọi người bị bất ngờ buộc phải vội vàng ra tay.
Thu thập tin tình báo từ nhiều phía
Gọng kìm bắt đầu siết lại kể từ tháng 02/2018 khi chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ bắt rồi trao trả cho Irak Ismael al-Ethawi, một trong năm trợ thủ của Abou Bakr al- Baghdadi. Theo chỉ đạo của thủ lĩnh tổ chức, nhân vật này được giao nhiệm vụ đi tuyển chọn các chỉ huy chiến trường của Daech.
Từ nhiều tháng, các nhân viên tình báo Irak (Inis) đã tìm cách tập hợp những mảnh ghép còn thiếu cuối cùng trong bức tranh Daech. Al-Ethawi đã khai với tình báo Irak về việc Baghdadi đã thoát khỏi các cuộc truy lùng như thế nào. Nhân vật người Irak này năm 2006 từng gia nhập al-Qaida trước khi bị người Mỹ bỏ tù vào năm 2008 trong suốt 4 năm. Điều quan trọng là y đã chỉ ra nhiều nơi lần trốn của thủ lĩnh Daech ở bên trong lãnh thổ Syria và cả tên của bốn người mà al-Baghdadi thường gặp ở Syria.
Ethawi rất thông thổ nước láng giềng Syria. Vợ anh ta là người gốc Syria và đó cũng là nơi anh ta nương náu từ cuối năm 2017 sau khi tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo thất thủ ở Irak.
Là một con cáo già rất thạo việc giấu mình, al-Baghdadi di chuyển rất nhiều. Cùng lúc, ở vùng đông bắc Syria, Lực lượng Dân chủ Syria mà thành phần chủ yếu là quân Kurdistan, đồng minh của phương Tây chống Daech đang tập hợp các tin tình báo từ những lời khai của các binh sĩ thánh chiến bị bắt, cũng như những tin tức của các chỉ điểm được cắm vào hàng ngũ của quân khủng bố theo yêu cầu của CIA.
Năm 2006, tình báo Jordani đã làm rất thành công khi đưa được một nhóm nhân viên của họ xâm nhập và tiếp cận tới vòng trong cùng sát với lãnh đạo al-Qaida tại Irak là Abou Moussab al-Zarqaoui. Ông trùm này đã bị thanh toán hồi tháng 06/2016. Tuy nhiên, Baghdadi là kẻ khó tiếp cận hơn nhiều.
Đã 5 năm Baghdadi thoát được cuộc truy sát của rất nhiều kẻ thù. Từ khi vương quốc Hồi giáo tự xưng bị sụp đổ, các chỉ huy thánh chiến liên tiếp bị bắt. Tại Baghda, các cơ quan tình báo cũng đã tổ chức một « đơn vị đặc biệt » chống Baghdadi.
Mục tiêu thu gọn lại dần
Nhưng mối nguy hiểm thường hay đến từ chính những người thân cận nhất. Một trong số những bà vợ của trùm Daech bị bắt đã khai ra những nơi trú ẩn của y. Hồ sơ Baghdadi dầy lên và mục tiêu bắt đầu gọn lại và rõ nét dần. Mùa hè năm nay các cuộc truy lùng bắt đầu được tăng tốc. Nhiều tin tức tình báo quý giá đến từ các nguồn khác nhau về chính xác nơi Baghdadi trốn : Chắc chắn tại Syria, trong tỉnh Idlib, phía tây bắc đất nước này. Đó là vùng đang nằm dưới sự kiểm soát của các nhóm thánh chiến khác như nhóm HayatTahrir al-Sham (HTS), kẻ thù của Daech. Đây còn là vùng biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, nơi mà tình báo Thổ Nhĩ Kỳ cũng có mạng lưới riêng.
HTS đã nhận được tin Baghdadi xuất hiện trong lãnh thổ của họ. Các nhóm thánh chiến tìm kiếm thủ lĩnh Daech ở Sarmin nhưng không có kết quả. Họ bắt sống được một trong số những trợ thủ của Baghdadi, là Abou Sleiman al-Khalidi. Đây là chi tiết chính của bức tranh ghép. Y là một trong số ba nhân vật xuất hiện bên cạnh Baghdadi trong video tung lên mạng hồi tháng 04/2019.
Theo một chỉ huy của lực lượng HTS được Reuters trích dẫn, thì al-Khalidi là chìa khóa để mở cửa vào hang ổ của Baghdadi. Các bộ phận tình báo của Thổ Nhĩ Kỳ có mối liên hệ với tất cả các lực lượng nổi dậy Syria trong vùng Idlib, kể cả HTS. Điều này cho phép nghĩ rằng các tin tức tình báo tại chỗ đã được chuyển qua Ankara. Trong thông báo tiêu diệt al-Baghdadi, tổng thống Trump đã cảm ơn sự hợp tác của Thổ Nhĩ Kỳ.
Một điều hết sức ngạc nhiên là nhân vật bị truy lùng gắt gao nhất thế giới này đã nằm trong tỉnh Idlib từ ít nhất 6 tháng qua, chứ không phải như tin đồn đoán y đang lẩn trốn trong vùng sa mạc ở Irak hay phía đông Syria. Phải chăng y nghĩ rằng sẽ an toàn hơn trong vùng được gọi là sào huyệt nhất của thánh chiến lớn nhất thế giới và trú tại đó, y được gần gũi với vợ con ?
Một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định, các cơ quan tình báo của Ankara đã xác định được Baghdadi đang trên đường về gia đình y. 48 giờ trước khi đội đặc nhiệm Mỹ đột kích vào Baricha, họ đã thông báo cho Washington.
Thủ lĩnh Daech cùng 2 bà vợ và các con của y đã trú tại nhà của Abou Mohammed al-Halabi, một lãnh đạo của nhóm al-Din, lâu nay vẫn ủng hộ Daech. Nhân vật này cũng đã bị tiêu diệt trong cuộc tấn công của đặc nhiệm Mỹ. Nhóm thánh chiến thân al-Qaida này năm ngoái thường xuyên nằm vào tầm ngắm của quân Mỹ.
Bagdad cũng nhận đóng góp tin tình báo để dẫn tới tận nơi trú ẩn của Baghdadi. Một nguồn tin an ninh tại đây tiết lộ với Reuters rằng chính một cuộc điện thoại của một trong số của các bà vợ y mà người ta đã định vị được mục tiêu.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét