15305 - Đập hội thánh để xây trường: “sai trái” đến từ đâu?

RFA

Hội thánh Tin lành Tuy Hòa cầu nguyện tại khuôn viên của nhà thờ, phía sau là Trường Thiên Ân (cũ). Hình chụp ngày 03/11/19.

Chính quyền Tuy Hòa ra quyết định cưỡng chế

Mục sư Lương Mạnh Hà, Mục sư quản nhiệm Chi hội Tin lành Tuy Hòa cho RFA biết Hội thánh vào cuối tháng 10 nhận được văn bản thông báo quyết định của Chính quyền thành phố (TP.) Tuy Hòa, với nội dung: “Chính quyền muốn đập cơ sở của Hội thánh để xây trường mầm non và cuối tháng 11 này thì họ sẽ tiến hành. Chúng tôi đã trình ra tất cả văn thư chứng minh về quyền sở hữu của chúng tôi trên mảnh đất 1000 m2 đó và chúng tôi đề nghị chính quyền địa phương không được đập nhà thờ để xây dựng, dù xây trường mầm non cho trẻ em là một điều tốt nhưng vi phạm quyền sở hữu chân chính của Hội thánh là điều không nên làm, vì sẽ gây bức xúc trong tín đồ.”

Trong Biên bản Làm việc giữa Chính quyền TP. Tuy Hòa với các đại diện của Hội thánh Tin lành Tuy Hòa, đề ngày 25/10/2019, do Phó Chủ tịch TP. Tuy Hòa, ông Nguyễn Lê Vi Phúc ký tên, ghi rõ Ủy ban Nhân dân TP. Tuy Hòa sẽ thực hiện tháo dỡ công trình cũ vào cuối tháng 11/2019 và tiến hành xây dựng Trường mầm non Công lập Hoàng Yến tại phường 2, TP. Tuy Hòa đạt chuẩn quốc gia; đồng thời yêu cầu Hội thánh Tin lành Tuy Hòa có nghĩa vụ chấp hành quyết định này.

Mục sư Lương Mạnh Hà cho RFA biết thêm rằng ngôi trường Thiên Ân, thuộc Hội thánh Tin lành Tuy Hòa vốn là một trường từ thiện, dạy không thu tiền và giúp học bổng cho học sinh nghèo, nằm trong khuôn viên của Hội thánh. Tuy nhiên, kể từ sau ngày 30/04/75, căn cứ theo Thông tư 409 của Cách mạng khu Trung trung bộ là chuyển toàn bộ trường tư thành trường công cho nên chính quyền địa phương lúc đó làm giấy mượn của Hội thánh. Đến năm 1978 thì chính quyền địa phương bắt đầu sử dụng, mở trường cấp 1 và sau đó làm trường mẫu giáo. Chính quyền địa phương và Hội thánh Tin lành Tuy Hòa vẫn sử dụng chung một khuôn viên đất như vậy cho đến năm 2001, một bức tường được xây lên để phân chia nhà thờ và trường học.

Mục sư Lương Mạnh Hà nhấn mạnh đến khoảng đầu năm 2019, Chính quyền TP. Tuy Hòa cho dựng một bảng thông tin về công trình xây dựng trường mầm non và yêu cầu Hội thánh Tin lành Tuy Hòa phải cho chính quyền địa phương đập dỡ nhà thờ:

“Trước đó, họ chỉ yêu cầu Hội thánh để cho họ đập và Hội thánh không đồng ý. Hội thánh căng biểu ngữ lên (phản đối-pv) thì bắt đầu họ đối xử thô bạo với Hội thánh, như mời mục sư lên nhiều lần để bắt giao nộp các băng-rôn, rồi mời các chấp sự lên và đe dọa sẽ trục xuất mục sư ra khỏi tỉnh.”

Quyết định của Chính quyền TP. Tuy Hòa đập dỡ nhà thờ Hội thánh Tin lành Tuy Hòa vào cuối tháng 11/2019. Courtesy: Hội thánh Tin lành Tuy Hòa cung cấp.

Phản đối quyết định cưỡng chế “sai trái”

Trong Văn bản Làm việc giữa Chính quyền TP. Tuy Hòa và Hội thánh Tin lành Tuy Hòa vào hôm 25/10/19, ở phần số 4 là phần ý kiến của cơ quan tỉnh, thành phố cũng nhắc đến Thông tư 409 của Cách mạng khu Trung trung bộ và ghi rõ “Mục sư Đinh Thống đã ký văn bản cam kết không đòi lại Trường Thiên Ân (cũ) và Vườn trẻ tình thương vào năm 2007”.

Trong văn bản này còn ghi rằng theo Nghị quyết số 23/2003/QH11 của Quốc hội, các vấn đề liên quan đất đai từ ngày 01/07/1991 trở về trước thì không xem xét giải quyết.

Mục sư Lương Mạnh Hà cho biết đã có sự không đồng thuận giữa Hội thánh Tin lành Tuy Hòa với Chính quyền TP. Tuy Hòa, do:

“Sự việc có lẽ bắt đầu từ khi Chính quyền Tuy Hòa, Phú Yên cấp cho Hội thánh một lô đất 2000 m2. Lô đất đó để bù vào một cơ sở lớn của Hội thánh trên đường nguyễn Huệ, mà lúc đó chúng tôi phải làm một văn thư do Đại sứ quán Mỹ gửi về để xác minh là ông Mục sư Nguyễn Lâm Ân chỉ là người quản lý cơ sở ‘Vườn trẻ tình thương’, còn quyền sở hữu thuộc về Hội thánh Tuy Hòa. Cho nên sau đó, Nhà nước cấp cho 2000 m2 đất và ông Mục sư Đinh Thống tiền nhiệm của thời điểm đó đã viết một văn thư là chấp nhận nhận đất, cũng như chấp nhận phá dỡ cơ sở ‘Vườn trẻ tình thương’ để nhận 2000 m2 đất.”

Liên quan khuôn viên của Hội thánh và Trường Thiên Ân, Mục sư Lương Mạnh Hà nói rằng Hội thánh chưa bao giờ được chính quyền địa phương thương thuyết về giải pháp giải tỏa hay đền bù. Do đó, Hội thánh Tin lành Tuy Hòa phải có hành động qua việc căng băng-rôn phản đối.

Mục sư Lương Mạnh Hà khẳng định với RFA:

“Chúng tôi phản ứng như vậy là nhằm xây dựng một công luận để cho mọi người có ý thức rằng chính quyền có thái độ quá đáng đối với các cơ sở tôn giáo và điều đó làm hại cho cộng đồng, làm hại cho bầu không khí dân chủ và sự phát triển của đất nước.”

Mục sư Lương Mạnh Hà còn cho biết Hội thánh Tin lành Tuy Hòa đã làm đơn và gửi thư bảo đảm đến hai cơ quan Trung ương ở Hà Nội để kêu cứu, bao gồm Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc và Ban Tôn giáo Chính phủ cũng như sẽ tiếp tục phản ánh trên các phương tiện truyền thông đại chúng trong và ngoài nước, như là gióng lên một hồi chuông trong cộng đồng và dư luận rằng Hội thánh Tin lành Tuy Hòa kêu gọi Nhà nước đáp ứng quyền lợi chính đáng cho Hội thánh:

“Vì vấn đề này không chỉ đơn thuần là vấn đề đất đai, nhưng cũng là vấn đề liên quan đến nhân quyền, quyền tự do tín ngưỡng cũng như quyền tự do bảo vệ các giá trị chân chính của một cộng đồng dân Chúa.”