TT Donald Trump và thẩm phán liên bang James Robart. Ảnh:
internet
Tư pháp là một trong 3 thiết chế quyền lực của Nhà nước pháp
quyền, bao gồm: Hành pháp, Lập pháp và Tư pháp. Ở các nước theo thể chế dân chủ,
được thiết kế theo mô hình phân quyền hay còn gọi là tam quyền phân lập, theo
đó, Quốc hội nắm quyền Lập pháp, Chính phủ nắm quyền Hành pháp, Tòa án và Viện
Công tố nắm quyền Tư pháp.
Việc phân quyền theo thể thức tam quyền phân lập là vô cùng
thiết yếu và quan trọng, vì nó tạo tạo ra hệ thống cân bằng quyền lực và kiểm
soát quyền lực lẫn nhau giữa 3 thiết chế quyền lực nhà nước. Ba nhánh quyền lực
này hoàn toàn độc lập với nhau, không phụ thuộc nhau, kiểm soát và hạn chế quyền
lực của nhau nhằm thực thi nguyên tắc phân quyền, tức cân bằng quyền lực giữa 3
thiết chế trên trong một nhà nước pháp trị. Không một cá nhân hoặc một tổ chức
chính trị nào, kể cả Tổng thống hoặc chính đảng cầm quyền, có thể đứng trên 3
thiết chế quyền lực này. Trên và cao hơn họ chỉ có thể là Hiến pháp mà thôi!
Ở nước ta cũng giống các nước khác trên thế giới, cũng có 3
cơ quan quyền lực là Lập pháp, Hành pháp và Tư pháp, nhưng có điều khác là nó
không được thiết kế theo mô hình phân quyền, tức tam quyền phân lập, mà là tam
quyền “phân công”, có sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất! Ai là người có quyền
phân công và lãnh đạo 3 cơ quan quyền lực này, thì các bạn hẳn phải thừa biết!
Đây có là tính ưu việt của thể chế chính trị nước ta hay không, các bạn cứ căn
cứ vào Điều 4 Hiến pháp thì có thể tìm được câu trả lời!
Một sự kiện đang được thế giới theo dõi và bàn luận sôi nổi
trong mấy ngày qua là việc cách đây 2 tuần lễ, hôm 27/1/2017, Tổng thống bên xứ
Cờ Hoa tên là Đỗ Nam Trăm (Donald Trump) ban hành sắc lệnh hành pháp (Executive
Order) về di trú, cấm công dân 7 quốc gia Hồi giáo nhập cảnh vào Hoa Kỳ trong
vòng 90 ngày, kể cả trường hợp họ đã được cấp visa hoặc họ có quy chế Green
Card (Thẻ Thường trú nhân). Ngay lập tức lệnh này bị dư luận nước Mỹ, đặc biệt
là giới luật sư chỉ trích là kỳ thị tôn giáo và vi hiến.
Hai vị Tổng Chưởng lý của 2 tiểu bang Washington và
Minnesota đâm đơn kiện sắc lệnh này của Tổng thống. Thẩm phán Liên bang James
Robart ở Seattle, tiểu bang Washington, ngày 3/2/2017 ra phán quyết tạm ngưng sắc
lệnh này của Tổng thống Trump trên phạm vi toàn quốc! Ngày 5/2/2017, Bộ Tư pháp
Mỹ đệ đơn kháng án, yêu cầu khôi phục ngay sắc lệnh của Tổng thống. Sáng nay,
10/2/2017 (giờ VN), Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 ở San Francisco bác bỏ
kháng án trên của Bộ Tư pháp Mỹ. Coi như Tổng thống Donald Trump thua! Vụ này
có thể sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao ở Mỹ để có phán quyết cuối cùng, nhưng khả
năng đảo ngược phán quyết của Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 là rất thấp, tức
bên Hành pháp của Tổng thống Đỗ Nam Trăm vẫn tiếp tục thua là rất là cao!
Đấy là chuyện xứ người, và chuyện này đâu có làm xấu hay mất
thể diện Hoa Kỳ hoặc thể chế chính trị của họ chút nào đâu. Còn chuyện xứ ta
thì sao? Xứ ta thì rất nhiều và vô vàn chuyện phi lý!
Chỉ xin nêu 2 trường hợp thực tiễn dưới đây trong hoạt động
Tư pháp xứ ta trong thời gian qua để mọi người xem xét và suy ngẫm. Hai trường
hợp này nói lên một điều phi lý đến khó hiểu mà nhiều người cho rằng đó chính
là nghịch lý, cần sớm xóa bỏ trong ngành Tư pháp Việt Nam.
Trường hợp thứ nhất: Có 2 vụ để minh chứng. Một là vụ “cướp
bánh mỳ” mới xảy ra ở quận Thủ Đức (Tp. HCM) gần đây. Đó là vụ 2 thiếu niên vì
đói bụng mà phải cướp bánh mỳ trị giá chỉ có 45.000 VNĐ, liền bị bắt tạm giam,
rồi bị đưa ra truy tố trước pháp luật và chịu mức án nghiêm khắc là 8 và 10
tháng tù giam vì “tội cướp giật tài sản”! Vụ thứ hai là vụ “trộm 2 con vịt”.
Cách đây không lâu, 3 chàng nông dân ít học và kém am hiểu pháp luật ở huyện Đức
Trọng (Lâm Đồng) ngồi nhậu cùng nhau. Đang cao hứng thì hết “mồi”, thế là họ bắt
trộm 2 con vịt của hàng xóm đem nướng để nhậu tiếp. Họ liền bị bắt giam và
nhanh chóng bị đưa ra xét xử với tội danh “cướp tài sản công dân”!
Cả 3 chàng nông dân bất hạnh này đều chưa có tiền án tiền sự,
có nhân thân tốt, do sốc nổi nhất thời mà phạm tội! Cả 3 đều biết lỗi, tự giác
khắc phục hậu quả (đã bồi thường 2 triệu đồng), và được nạn nhân bãi nại. Trong
thời gian bị tạm giam, họ thành khẩn khai nhận và “hợp tác tốt” với CQĐT. Nhưng
họ vẫn bị tuyên một bản án nghiêm khắc mà người ta gọi là “đúng người, đúng tội,
đúng pháp luật”, lần lượt một người 5 năm, 2 người sau mỗi người 4 năm tù, tổng
cộng là 13 năm tù giam cho 3 nông dân đã trộm 2 con vịt hàng xóm! Trong cả 2 vụ
án này, chẳng thấy một ông “kễnh” Tư pháp nào lên tiếng bênh vực những dân đen
ít hiểu biết pháp luật, hoặc ngăn Tòa ra những bản án thái quá cho dân thường
như nói ở trên! Nhưng ở trường hợp dưới đây thì lại hoàn toàn khác.
Trường hợp thứ hai: Sự
việc Ban lãnh đạo Tổng Công ty cổ phần Xây dựng xuất khẩu Việt Nam (Vinaconex)
thời ông Phí Thái Bình làm Chủ tịch HĐQT có tham ô hay không thì chưa rõ, nhưng
vụ đường nước Sông Đà 18 lần bị vỡ đường ống khiến dư luận Hà Nội vô cùng bức
xúc, làm cho 177.000 hộ dân Thủ đô lao đao, cực khổ mỗi khi mất nước, và gây
thiệt hại lớn cho ngân sách nhà nước (thành phố HN phải bỏ ra gần 14 tỷ VNĐ cho
18 lần sửa chữa, khắc phục sự cố; dự án phải bỏ ra hơn 1.000 tỷ VNĐ để đầu tư,
xây dựng khẩn cấp 1 đường ống mới thay thế đường ống cũ) thì đã rõ! Cơ quan
CSĐT (BCA) đã hoàn tất kết luận điều tra bổ sung vụ án: “Vi phạm quy định về
xây dựng, gây hậu quả nghiêm trọng”, theo Điều 229 BLHS, và kiến nghị khởi tố vụ
án này. Nhưng rất ngạc nhiên và rất bất ngờ, có một ông “kễnh” có tên là “Liên
ngành Tư pháp” xuất hiện, đề nghị “Miễn truy tố trách nhiệm hình sự ông Phí
Thái Bình và 4 cộng sự”.
Ông Phí Thái Bình, nguyên Chủ tịch HĐQT Vinaconex, sau này
được điều về làm Phó Chủ tịch UBND Tp. Hà Nội, người chịu trách nhiệm chính
trong việc xây dựng và để đường ống nước Sông Đà này vỡ đến 18 lần. Song không
hiểu sao được thoát tội! Lý do “Liên ngành” đưa ra là 5 cán bộ này mới “vi phạm
lần đầu, nhân thân tốt, khai báo thành khẩn và hợp tác tốt với CQĐT” nên không
cần đưa ra xết xử trước pháp luật!?
Như vậy, trong vụ án này, “Liên ngành Tư pháp” rõ ràng là đã
đứng trên 3 cơ quan tiến hành tố tụng là Công an (Điều tra), Truy tố (Viện Kiểm
sát) và Xét xử (Tòa án)! Vậy “Liên ngành Tư pháp” là gì mà quyền lực lớn đến thế?”
Đây không chỉ là câu hỏi của rất nhiều người mà còn là tiêu đề của một bài báo
rất sắc sảo của nhà báo Xuân Dương trên báo GDVN ngày 23/7/2016! Trong bài báo
này, nhà báo Xuân Dương viết, xin trích: “Liên ngành Tư pháp” không phải là một
cơ quan, cũng chẳng phải là một tổ chức hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và
được pháp luật cho phép! “Liên ngành” không có cơ quan chủ quản, không có quyết
định thành lập và con dấu theo quy định của pháp luật. Đó là một chủ thể vô
hình!”. Còn nhà báo Ngọc Quang cũng của báo GDVN, trích dẫn ý kiến khẳng định của
luật sư Nguyễn Đăng Quang, Trưởng văn phòng luật sư “Đăng Quang&cộng sự”
(không phải người viết bài này) là: “Liên ngành Tư pháp” là một tổ chức tự
phong và vi hiến!”. Ấy vậy, nhưng 3 cơ quan có chức năng tiến hành tố tụng này
vẫn phải tuân theo chỉ thị nói trên của cái gọi là “Liên ngành Tư pháp”! Vậy
đây không phải là nghịch lý thì là cái gì?
Cũng giống như “Vụ án vỡ ống nước Sông Đà” nói trên, trong
thời gian qua, trên khắp 3 miền đất nước, có rất nhiều cán bộ đảng viên và công
chức cao cấp ngang nhiên vi phạm pháp luật, gây thất thoát và thiệt hại lớn cho
nhân dân và công quỹ nhà nước, song họ vẫn “ung dung và vênh váo” tại vị để tiếp
tục con đường tội lỗi của họ! Có vô vàn trường hợp minh chứng cho NGHỊCH LÝ
này, nhưng vì khuôn khổ bài viết có hạn, người viết muốn nêu lên 1 ví dụ điển
hình mà dư luận rất rõ và vô cùng bức xúc. Đó là vụ Formosa gây thảm họa môi
trường biển ở 4 tỉnh miền Trung.
Đã gần 1 năm rồi, không chỉ 4 tỉnh miền Trung mà gần như cả
nước đã và đang ra sức khắc phục tác hại của thảm họa môi trường, nhưng hậu quả
để lại vẫn còn rất nặng nề! Nguyên nhân và thủ phạm gây thảm họa này đã rõ,
nhưng những kẻ chủ trương “rước” Formosa vào Vũng Áng (Kỳ Anh, Hà Tĩnh) vẫn
đang ung dung và vênh váo tại vị. Luật sư Trần Đình Triển, người quê Hà Tĩnh, rất
bất bình với thảm họa Formosa, dịp Tết vừa qua trong bài viết Cuối năm xem hài
Formosa “Nhổ ít lông chân”, ông bày tỏ chính kiến: “Thảm họa Formosa làm điêu
tàn nhân dân 4 tỉnh miền Trung. Mặc dù chưa rõ có tham nhũng và làm tay sai cho
ngoại bang hay không, nhưng những sai phạm cũng đã đủ để bỏ tù nhiều kẻ đã cấp
phép đầu tư sai, ưu ái miễn giảm thuế cho Formosa, thu hối đất của dân, bồi thường,
cưỡng chế trái pháp luật, v.v… Vậy mà chỉ kỷ luật hành chính có một vài cán bộ,
nhổ lông chân vài ba sợi cho đỡ ngứa sao? Cái ông Võ Kim Cự, người tổ chức,
lãnh đạo nhiều cuộc cưỡng chế, đàn áp dân, phục vụ đắc lực, tận tâm tận ý cho
Formosa (Sao các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước không về Hà Tĩnh mà nghe dân chửi,
căm thù uất hận con người này!); cớ chi những con người này, có kẻ thì hạ cánh
an toàn, kẻ thì vẫn chễm chệ chức này ghế nọ?”.
Vâng, tôi hoàn toàn tán đồng ý kiến của luật sư Trần Đình
Triển! Chính Võ Kim Cự, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hà
Tĩnh, nay là Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, là một trong những kẻ hăng hái rước
họa Formosa vào Hà Tĩnh, cần phải bị trừng phạt thật nghiêm khắc trước pháp luật
để làm gương cho những kẻ đã gây ra những tội lỗi cho chính người dân và mảnh đất
quê hương của mình! Tội lỗi mà Võ Kim Cự phạm phải là nhiều và rất nghiêm trọng,
chỉ riêng việc ông ta cố tình vượt mặt Chính phủ, vi phạm Điều 52 Luật Đầu tư
2005 để cấp phép cho Formosa lên đến 70 năm, là tội không thể bỏ qua! Riêng tội
lộng quyền, coi thường Chính phủ để vi phạm luật pháp cũng đáng bỏ tù ông này!
Nhưng đến nay vẫn có kẻ tìm cách bao che cho Võ Kim Cự để ông ta vẫn bình chân
như vại, vênh váo tại chức, thì thật là kỳ quặc! Xin phép được hỏi “Liên ngành
Tư pháp” đâu rồi, sao ông không xuất hiện để thực thi chức năng giữ nghiêm “cán
cân công lý” của ông đi?
Người viết bài này xin nói thẳng điều sau đây: Nếu ai đó tìm
cách bao che, bảo vệ hoặc ngăn cản, trì hoãn việc truy tố những kẻ vi phạm pháp
luật trong vụ Formosa Hà Tĩnh, (trong danh sách này, Võ Kim Cự đứng đầu bảng),
hoặc những ai trong cái gọi là “Liên ngành Tư pháp” ra lệnh miễn truy cứu trách
nhiệm hình sự ông Phí Thái Bình và 4 cộng sự ở Vinaconex, thì đấy không phải là
hành vi bảo vệ uy tín và thể diện cho Đảng đâu, mà ngược lại đó chính là hành
vi làm mất thanh danh và bôi nhọ Đảng! Những kẻ đó, hơn ai hết, đang làm mất thể
diện của Đảng và Nhà nước, cần phải nghiêm trị trước pháp luật đê giữ nghiêm kỷ
cương, phép nước!
Tình trạng nội bộ Đảng đang trong quá trình suy thoái trầm
trọng ( NQTƯ4-Khóa XII), một phần là do Đảng lâu nay đã để cho các nhóm lợi ích
“bán nước, hại dân” tồn tại và ngồi trên luật pháp, thứ đến là Đảng không gương
mẫu trong việc thượng tôn pháp luật, để cho số cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến
chất thao túng ngành Tư pháp, bắt bộ máy này phục vụ cho lợi ích của chúng, chống
lại lợi ích của đất nước và nhân dân! Nếu tình trạng này không được ngăn chặn kịp
thời, thì sớm muộn chẳng những Đảng sẽ không còn, mà Đất nước sẽ suy vong! Mong
một quyết sách thần kỳ lắm thay!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét