Tin
tức chính quyền Campuchia sẽ 'tước quốc tịch' của 70 nghìn người gốc
Việt đã gây ra nhiều hoang mang cho Việt kiều sinh sống tại vương quốc
làng giềng.
Phóng viên Thuỳ Linh của BBC Việt Ngữ sau đó đã có một chuyến đi nămngày trong tháng 12/2017 ngày đến đất nước Chùa Vàng, để tìm hiểu về chính sách gây nhiều tranh cãi này:
Thu hồi giấy tờ cũ kết hợp cấp giấy tờ mới
Ông
Trần Văn Long, một người dân sinh sống ở tỉnh Kampong Chhnang, cho
phóng viên BBC biết, hôm 4/12 ông đã giao nộp quyển Sổ Cư Trú mà gia
đình ông đăng ký cách đây 20 năm và nhận lại một biên bản ghi nhận.
Tuy
nhiên Thẻ Ngoại kiều, Giấy chứng nhận Ngoại kiều và biên bản đóng phí
ngoại kiều ông Long và gia đình có được sau khi làm thủ tục đăng ký
ngoại kiều năm 2016 thì không bị thu hồi.
Thực
ra, vào cuối tháng 8/2014, chính phủ Campuchia đã tiến hành một cuộc
tổng khảo sát điều tra dân số người gốc Việt ở nước sở tại. Và ngay sang
năm 2015, Campuchia tiến hành chương trình đăng ký ngoại kiều cho nhiều
người gốc Việt, và ông Long và gia đình ông là một trong số đó.
Ông
Long cho phóng viên chúng tôi thấy biên lai đóng phí ngoại kiều 250.000
riel vào tháng 8/2015 và sau đó vào 2016 và 2017, ông và vợ được cấp
Giấy Chứng nhận Ngoại kiều và một Thẻ Ngoại kiều, được coi như là thẻ
căn cước với ảnh thẻ và thông tin cá nhân.
Nhưng
khi đó, chính phủ Campuchia không thu hồi giấy tờ cũ, mà theo Chủ tịch
Tổng hội Người Campuchia gốc Việt Nam Châu Văn Chi, mục đích của Nghị
định 129 ban hành năm 2017 là để tiến hành công tác này.
Cũng
theo ông Chi, người gốc Việt trên 18 tuổi làm thủ tục đăng ký ngoại
kiều sẽ phải đóng phí 250,000 riel hai năm một lần để gia hạn Giấy chứng
nhận và Thẻ Ngoại kiều.
Sau ba lần, tức đến năm thứ 7 thì sẽ có thể bắt đầu đăng ký nhập tịch Campuchia nếu có nguyện vọng.
Có
nghĩa là trên lý thuyết, trong trường hợp của ông Long, nếu đã đóng phí
lần một vào 2016, ông sẽ đóng lần hai vào năm 2018 tới đây và tiếp tục
đóng vào 2020. Đến năm 2021 thì ông có thể đăng ký nhập tịch Campuchia.
Theo phát hiện của BBC thì đây là thông tin mà nhiều người dân gốc Việt
đều không biết rõ.
Thêm
vào đó, khoản phí 250.000 riel, tương đương 1,4 triệu VND là quá khả
năng chi trả của phần lớn người gốc Việt đang sống gần như ở "tầng đáy
xã hội" ở Biển Hồ.
Tổng hội sẽ 'nỗ lực để giúp đỡ tất cả bà con'
Ông
Châu Văn Chi, cho BBC biết rằng Tổng hội đã vận động các nhà doanh
nghiệp và nhà hảo tâm giúp đỡ cho 10.000 người dân ở 25 tỉnh thành và
đang tiếp tục vận động để hỗ trợ khoản phí này.
Khi
chúng tôi kiểm tra lại với ông Long thì ông cho biết ông không phải trả
khoản phí này mà "quan chức Campuchia trả cho" dù ông không biết tiền
đến từ đâu.
Trước
đó, ông Trần Nhân Tuấn, một người dân ở tỉnh Kampong Chhnang đã thay
mặt người dân viết đơn gửi lên các bộ ban ngành và các tổ chức quốc tế
để xin hỗ trợ bà con với khoản phí này.
Nhưng
ông Chi cho biết ông "không hiểu lá đơn của ông Tuấn và không biết rõ,
nhưng tổng hội sẽ tiếp tục vận động để hỗ trợ cho tất cả bà con".
Một
số người dân khác thì bức xúc cho rằng họ đã sống ở Campuchia hàng chục
năm qua, đã đóng quá nhiều phí, nhiều lần cho nhiều loại giấy tờ khác
nhau, bây giờ tất cả các loại giấy tờ cũ trở nên mất hiệu lực và họ phải
làm lại từ đầu kèm theo một khoảng phí "chua chát".
Luật
sư Lyma Nguyễn, một trong những người soạn thảo bản Báo cáo về Tình
trạng pháp lý của người gốc Việt ở Cambodia năm 2012 thì cho biết, phải
xét theo trường hợp của từng cá nhân, tuỳ vào thời điểm họ sinh ra để áp
dụng loại luật nhập cư phù hợp.
Trong
báo cáo này, có chỉ ra một trường hợp người Việt sinh năm 1954 ở
Campuchia, mà các tác giả cho rằng người này đáng lẽ phải là công dân
Campuchia theo Bộ luật Quốc gia dưới chế độ Bảo hộ Pháp năm 1934.
Nhiều
giấy tờ mà người dân cung cấp cho phóng viên chúng tôi cũng đã bạc màu,
nhoè chữ hoặc thất lạc. Cho dù các pháp lệnh nhập cư cũ còn được tôn
trọng và áp dụng, cũng rất khó có thể có được thông tin đầy đủ cho tất
cả 70,000 người với tình trạng giấy tờ khác nhau.
Ông
Chi nói những giấy tờ này "không phải là không hợp lệ nhưng hiện giờ
chính phủ Campuchia cho là bất thường" nên phải làm lại. Còn những người
đã có giấy tờ mới mà có "giấu hiệu bất thường" cũng sẽ phải làm lại.
Người gốc Việt chỉ muốn 'có được giấy tờ hợp pháp'
Nhiều
người gốc Việt sinh sống ở vùng Biển Hồ chia sẻ họ chỉ muốn ổn định về
mặt giấy tờ để sống hợp pháp và có thể được hưởng các chế độ an sinh xã
hội như những công dân Campuchia.
Với
những người dân còn sống lênh đênh trên mặt nước Biển Hồ, việc được cấp
giấy tờ hợp pháp còn có nghĩa họ có thể mua đất, vay ngân hàng và cải
thiện cuộc sống.
Tất cả đều không muốn đóng thêm các khoản phí và đăng ký giấy tờ mới nếu không đem lại kết quả.
Vì
vậy, mối bận tâm lo lắng hiện tại của nhiều người gốc Việt là liệu Tổng
hội có thể đủ khả năng hỗ trợ hết cho tất cả 70,000 người dân, trong
vòng 7 năm hay không?
Và
quan trọng nhất là liệu sau 7 năm, chính phủ Campuchia có thực sự hợp
pháp hoá, và công nhận quốc tịch Campuchia cho họ hay không?
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét