Năm 1997, trên báo Tuổi Trẻ Chủ nhật (nay là Tuổi Trẻ cuối tuần) có đăng bài báo của ông Trần Bạch Đằng (Tư Ánh), có tựa “Kẻ sĩ Gia Định”. Tôi nhớ mãi bài báo ấy vì ông Trần Bạch Đằng có kể câu chuyện về một kẻ sĩ của Sài Gòn bấy giờ là cụ Lưu Văn Lang – kỹ sư bản xứ đầu tiên của người Việt (các bạn cứ “gúc” Lưu Văn Lang thì biết cụ Lang tầm cỡ như thế nào với miền Nam thuở trước).
Ông Tư Ánh kể năm 1967, nghe tin cụ Lang mệt nặng, khu ủy Sài Gòn cử ông Đặng Xuân Phong (sau này là thượng tá – đã mất) đến thăm vào báo cáo tình hình kháng chiến với cụ Lưu Văn Lang và xin ý kiến của cụ về thời cuộc. Vì hoạt động bí mật, gặp từ khuya, xong còn tìm đường lên cứ, nên anh Phong kể xong hỏi cụ chỉ giáo gì không, nghe xong cụ nói “Mấy anh làm tốt rồi, nhưng coi chừng Trung Cộng”.
Thế là dù đã đến giờ giao liên đón, nhưng anh Phong vẫn ngồi lại giải thích cho cụ là TQ đang giúp cho cuộc chiến chúng ta này nọ, viện trợ này kia, bla bla… Mong cụ Lang hiểu được tình hình hữu nghị, vì biết tiếng nói của một trí thức lớn như cụ ảnh hưởng rất lớn đến phong trào… Và sau một hồi giải thích, người giao liên phát tín hiệu phải lên đường, không thể muộn hơn, anh Phong nghĩ chắc cụ Lang đã “thấm nhuần” nên chào từ biệt cụ. Bước ra tới cửa, anh quay lui bên cụ lễ phép: Dạ cụ chỉ giáo gì thêm không ạ. Cụ Lang chỉ buông đúng cái câu lúc nãy: “Coi chừng Trung Cộng”! Anh cán bộ Phong, chắc nói theo kiểu chừ là bó tay, nhưng ông Trần Bạch Đằng cực kỳ đắc ý với chi tiết này và cảm khái: Kẻ sĩ Gia Định là như thế đó!
Mấy năm trước, thấy cái tựa sách đúng cái bài mình khoái của ông Tư Ánh nên mua ngay. Về đọc bài đầu tiên thấy câu chuyện trên bị cắt bỏ đoạn cuối, thay vào đó là cái đoạn rất trớt quớt: “Lặng lẽ nghe xong cụ nói: Mấy anh làm rất tốt, đánh Pháp thắng rồi thì đánh Mỹ cũng thắng thôi” (xem ảnh chụp bài viết). Và kết luận: “Kẻ sĩ Gia Định là như thế đó”. Ahhu đúng là siêu trớt quớt!
Bài báo của ông Tư Ánh trên TTCN chắc vẫn còn, ai có số báo đó, chụp bài báo ấy đưa lên để đối chứng thì quý hóa quá!
Tự nhiên nhớ ra câu chuyện này vì đêm qua tìm cuốn sách tư liệu thì gặp cái gáy của cuốn sách Kẻ sĩ Gia Định nên rút ra, đồng thời tờ báo Tuổi Trẻ hôm qua để trên bàn lại đập vào mắt dòng tít “Wechat lại đưa đường lưỡi bò vào Việt Nam”. Tuần rồi thì dậy sóng chuyện Go Viet không cho hiện chữ Hoàng Sa Trường Sa, chuyện áo dài, chuyện Hongkong…
Thôi, ai hữu nghị với Trung quốc thì cứ, tất cả nhân dân có hữu nghị thì cũng xin chừa tui ra. Nói như cụ Lưu Văn Lang, cứ coi chừng Tàu Khựa, bóng dáng quái vật của nó, ngày hôm qua đã bắt đầu lờ mờ hiện lên một phía chân trời…!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét