TT Trump chọn cựu TNS Joe Lieberman làm giám đốc FBI?

Nguyễn Văn Khanh

 

Cựu Thượng Nghị Sĩ Joe Lieberman rời Tòa Bạch Ốc hôm Thứ Tư, 17 Tháng Năm. (Hình: Win McNamee/Getty Images)

“Chọn sắp xong rồi, sẽ sớm thông báo kết quả” là những gì tổng thống Hoa Kỳ nói với báo chí hồi trưa Thứ Năm, 18 Tháng Năm, khi được hỏi về tiến trình chọn người thay thế ông James Comey trong vai trò giám đốc FBI. Vẫn theo lời Tổng Thống Trump, có tên trong danh sách những ứng viên triển vọng nhất là cựu Thượng Nghị Sĩ Joe Lieberman của tiểu bang Connecticut.

Từ sáng sớm cùng ngày, tin ông Lieberman dẫn đầu danh sách đã được tờ POLITICO chuyên đăng tải tin tức chính trị phổ biến, đến giữa trưa tin này được đài truyền hình CNN loan tải, trích dẫn những nguồn tin đáng tin cậy phát xuất từ Tòa Bạch Ốc. Chẳng mấy chốc sau đó, tin ông Lieberman sẽ đảm nhận chức vụ giám đốc FBI được đồn thổi khắp nơi, đồng thời có tin nói rằng ông Lieberman “được sự ủng hộ của các cố vấn thân cận với tổng thống” “chỉ còn đợi tổng thống chính thức công bố là xong.”

Chuyện tổng thống chọn ông Lieberman cũng tức khắc tạo thành một cuộc tranh cãi chính trị. Tin rò rỉ từ hành lang Thượng Viện cho thấy các nghị sĩ thành viên của Ủy Ban Tư Pháp không chống đối nhưng cũng chẳng mấy hài lòng khi nghe được tin này. Không hài lòng vì ông Cựu Thượng Nghị Sĩ “năm nay đã 75 tuổi, trong khi nhiệm kỳ giám đốc FBI dài tới 10 năm,” hay “đây là cơ hội để tổng thống chọn một phụ nữ điều khiển cơ quan xưa nay giám đốc đều là quý ông,” hoặc không hài lòng vì một số nghị sĩ Dân Chủ vẫn chưa quên hồi 2008, ông Lieberman – từng theo đảng Dân Chủ, sau đó tái đắc cử với tư cách độc lập nhưng vẫn sinh hoạt với đảng Dân Chu – “lại công khai ủng hộ và vận động cho ứng cử viên Cộng Hòa John McCain,” thay vì phải giữ vai trò độc lập hoặc ủng hộ ứng cử viên Dân Chủ Barack Obama.

Bên cạnh những đồn đãi đó, chuyện ông Lieberman được Tổng Thống Trump chọn “nếu đúng, là điểu thật ngạc nhiên,” theo lời một người thân cận với bà Thượng Nghị Sĩ Diane Feinstein (Dân Chủ-California). Nhân vật yêu cầu không nêu tên này nói rằng “thoạt đầu, ông Lieberman không có tên trong danh sách những người được đề cử, cho mãi đến đầu tuần này mới nghe nhắc tới tên ông ta và mãi đến chiều Thứ Tư, 17 Tháng Năm mới có tin chắc chắn ông nằm trong danh sách bốn người vào vòng chung kết, được mời vào Tòa Bạch Ốc gặp tổng thống.” Nhân vật này kể tiếp “khoảng nửa giờ đồng hồ sau khi cuộc gặp diễn ra, bên Thượng Viện được tin ông Lieberman sẽ được chọn làm giám đốc FBI, vì Tổng Thống Trump thích lối nói chuyện, cách ứng xử của ông ta.” Ba người còn lại trong danh sách này gồm Cựu Thống Đốc Frank Keating của tiểu bang Oklahoma, ông Quyền Giám Đốc FBI Andrew McCabe và ông Richard McFeely, một nhân viên kỳ cựu của FBI, từng giữ nhiều vai trò quan trọng của cơ quan này.

“Lúc đầu, chúng tôi cứ nghĩ tổng thống sẽ chọn ông bạn đồng viện John Cornyn (Cộng Hòa-Texas),” Thượng Nghị Sĩ Cộng Hòa Thom Tillis vừa cười vừa trả lời câu hỏi về tin ông Lieberman sẽ điều hành FBI. “Anh em chúng tôi đã gọi đùa ông Cornyn là ông Tân Giám Đốc, ông bạn đồng viện của chúng tôi cũng tỏ cho thấy muốn nhận lãnh chức vụ đó.” Thượng Nghị Sĩ Tillis kể thêm ông Cornyn “rất thân với ông Tổng Trưởng Tư Pháp Jeff Session, lại là người thường lên tiếng bênh vực Tổng Thống Trump” tức có những yếu tố thuận lợi để được chọn.

Ông Josh Holmes, Cựu Chánh Văn Phòng Trưởng Khối Đa Số Thượng Viện cũng ngạc nhiên khi nghe tin Tổng Thống Trump sẽ chọn ông Lieberman. Nghe kể lại trong một buổi nói chuyện với bạn bè, ông Holmes nghĩ  rằng “Tổng Thống Trump nên giao chức vụ này cho Thẩm Phán Merrick Garland,” người tửng được Tổng Thống Obama để cử vào Tối Cao Pháp Viện nhưng không được Thượng Viện Cộng Hòa cứu xét. Ít nhất 2 nguồn tin từ Thượng Viện xác nhận “ngay cả Thượng Nghị Sĩ Trưởng Khối Đa Số Mitch McConnell và Thượng Nghị Sĩ Cộng Hòa Mike Lee (Utah) cũng ủng hộ ý kiến này, nghĩ  rằng vai trò giám đốc FBI nên được trao cho một người có kinh nghiệm trong ngành tư pháp như ông Thẩm Phán Garland hơn là trao cho một người đã hay đang sinh hoạt chính trị.”

Với Thượng Nghị Sĩ John McCain (Arizona), ông “không vội phản đối người sẽ được Tổng Thống chọn” nhưng cũng nghiêng về phía “người được chọn phải là người có kinh nghiệm, không bị chính trị lôi cuốn.” Dựa theo những tiêu chuẩn đó, ông McCain cho rằng xưng đáng nhất cho vai trò giám đốc FBI chính là bà Fran Townsend “từng giữ vai trò cố vấn an ninh nội địa dưới thời Tổng Thống George W. Bush. Theo lời một nhân viên dưới quyền Thượng Nghị Sĩ McCain kể lại, “ngoài chuyện bà Townsend có dư khả năng để điều hành FBI, ông Sếp (McCain) còn mong muốn bà Townsend là người phụ nữ đầu tiên điều khiển cơ quan này.”

Cho đến tối Thứ Năm, Cựu Thượng Nghị Sĩ Joe Lieberman không trả lời báo chí, Tòa Bạch Ốc cũng chỉ nhắc lại “tổng thống sẽ sớm loan báo quyết định” chọn ai vào ghế giám đốc FBI. Tuần trước, Tổng Thống Trump cho biết có thể loan báo quyết định của ông vào cuối tuần này, trước ngày ông rời Wahington, DC để đi Trung Đông và Âu Châu.

Nếu tổng thống vẫn giữ ý định đó thì trễ nhất là trưa Thứ Sáu, 19 Tháng Năm, ông sẽ giới thiệu tân giám đốc FBI với người dân, trước khi lên đường thực hiện chuyến công du đầu tiên.