Pháp có nhiều lý do để quan tâm xung đột Biển Đông

Quốc Phương BBC

Trực thăng quân sự Pháp trên boong tàu LHD Dixmude, khi tàu chiến này ghé thăm căn cứ hải quân Changi ở Singapore hồi cuối tháng Tư năm 2015. Hình ảnh ROSLAN RAHMAN/Getty

Pháp có nhiều lý do để quan tâm tới Biển Đông và cuộc xung đột, tranh chấp ở vùng biển này, trong khi 'biết rõ' về Hoàng Sa và Trường Sa, theo một chuyên gia về lịch sử quốc phòng và hải quân đang làm việc ở Bộ Quốc Phòng nước này.

Trao đổi với BBC Tiếng Việt bên lề một Hội thảo về Biển Đông, xung đột và tiếp cận mới hồi hạ tuần tháng 10/2017 ở một Đại học tại Oxford, sử gia Alexandre Sheldon-Duplaix nêu quan điểm: "Về mặt lịch sử, Pháp có liên quan, bởi vì trên thực tế, Pháp đã có lúc, tôi phải nói, là đã sở hữu các đảo từ những năm 1930, như quí vị biết, trước cuộc chiếm đóng của Nhật Bản vào năm 1939"

"Và kế tiếp đó, sau Thế chiến II, vẫn với tư cách của một cường quốc thuộc địa, Pháp đã chiếm đóng các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

"Và Pháp thậm chí đã cố gắng giữ Trường Sa sau khi đã công nhận nền độc lập của Việt Nam, cho đến năm 1955, 1956.

"Nhưng sau đó, tôi muốn nói là trong tình hình hiện nay, rõ ràng Pháp quan tâm tới sự ổn định ở khu vực, do đó, về mặt ổn định và tránh xung đột là điều mà Pháp quan tâm nhiều hơn."

Trước câu hỏi đâu là giải pháp khả thi cho cuộc xung đột ở Biển Đông hiện nay, nơi đã và đang diễn ra tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc, Việt Nam và nhiều quốc gia khác, ông Sheldon-Dulplaix đáp:

"Tôi thực sự tin tưởng vào một cuộc đối thoại giữa các bên để xây dựng niềm tin.

"Vấn đề là các bên vẫn có chiều hướng giữ nguyên lập trường của mình và từ chối những nhượng bộ."

Vấn đề sâu xa từ xung đột Biển Đông

Trình bày về khía cạnh, tiếp cận và mặt quan tâm nhất của Pháp trong theo dõi vấn đề xung đột và tranh chấp tại Biển Đông, nhà sử học về quốc phòng và hải quân của Pháp cho biết quan điểm cá nhân:

"Khi nhìn vào cuộc xung đột này, quí vị có thể thấy nhiều hơn là tuyên bố chủ quyền của những bên tuyên bố.

"Rõ ràng với Trung Quốc đó là những vấn đề rất 'nội bộ', bởi vì vấn đề này đã được đưa ra truyền thông và đây là một vấn đề hết sức quan trọng, chính phủ Trung Quốc phải rất cẩn thận để tỏ ra là có năng lực, có thể bảo vệ được lợi ích của đất nước họ.

"Và nếu quí vị nhìn vào Hoa Kỳ, Hoa Kỳ sợ mất một số đồng minh hoặc đối tác trong khu vực, nếu Hoa Kỳ không chứng tỏ được sự sẵn lòng hoặc sự hiện diện của mình, vì đây là tính chính danh cho sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ ở Biển Đông.

"Nhưng đáp lại, quí vị thấy Trung Quốc đang xem sự hiện diện này [của Hoa Kỳ] ở cách xa bờ biển của họ như ý chí của Hoa Kỳ để ngăn chặn sự nổi lên của Trung Quốc.

"Do đó, nó đi xa hơn chỉ là vấn đề của Biển Đông."

Trả lời câu hỏi đâu sẽ là đóng góp của Pháp cho các vấn đề, xung đột, tranh chấp ở vùng biển này, sử gia từ Bộ Quốc phòng của Pháp đáp:

"Pháp chắc chắn là ủng hộ thượng tôn pháp luật, tôi nói là luật quốc tế, pháp quyền sẽ là những vấn đề quan trọng đối với Pháp, cũng như các quốc gia khác trong Liên minh châu Âu (EU), để đảm bảo rằng Trung Quốc tuân theo thượng tôn pháp luật.

"Do đó, tôi nghĩ là đây phải là điều quan trọng nhất và rõ ràng là, như tôi đã nói, bất cứ một dạng xung đột nào cũng sẽ tạo ra những hệ quả, tác động không mong đợi về kinh tế của EU, mà mặc dù ở xa, thì đây vẫn là một quan ngại," nhà nghiên cứu nói trên quan điểm riêng của ông.

***

Sử gia Alexandre Sheldon-Duplaix là Giám đốc Nghiên cứu tại Bộ Quốc phòng Pháp, chuyên về lịch sử quốc phòng, hải quân và hải dương.

Ông là tác giả của một số biên khảo, sách tham khảo, trong đó có "Lịch sử hàng không mẫu hạm - từ nguồn gốc tới ngày nay" (2006), "Trốn và tìm: Lịch sử chưa từng kể về tình báo trên biển thời Chiến tranh lạnh" (2009) v.v...