Công an ngăn cản người dân biểu
tình chống Trung Quốc ở Hà Nội vào ngày 17 tháng 7 năm 2016 - AFP
‘Một di sản của miền Nam’
Các tổ chức xã hội dân sự và người
Việt sinh sống trong và ngoài nước vào ngày 28 tháng 9 đưa ra văn bản Tuyên bố
về Quyền Tự do Lập hội và Quyền tự do Biểu tình và công bố với truyền thông vào
ngày 1 tháng 10 năm 2017.
Ông Hạ Đình Nguyên, thành viên
CLB Lê Hiếu Đằng, nguyên Chủ tịch Ủy ban Phối hợp Hành động của Tổng hội Sinh
viên Sài Gòn có cách nhìn về quyền tự do lập hội và quyền tự do biểu tình như một
“di sản để lại cho người miền Nam từ thời Việt Nam Cộng hoà.”
“Họ để lại cho nhân dân miền Nam
ba điểm rất quan trọng, đó là họ để lại bước đầu trong việc xây dựng Tam quyền
phân lập. Trong Tam quyền phân lập đó có vấn đề biểu tình, có vấn đề lập hội.”
Nhà báo Lê Phú Khải, cũng là
thành viên của CLB Lê Hiếu Đằng, từ Sài Gòn nhận xét quyền tự do lập hội, tự do
biểu tình là những quyền căn bản đã tồn tại trong thể chế dưới thời Việt Nam Cộng
Hoà.
“Chế độ Sài Gòn cũ về mặt thể chế
là một chế độ tiến bộ vì quốc hội có phe đối lập, có quyền biểu tình có quyền
báo tư nhân.”
Theo ông Hạ Đình Nguyên, quyền lập
hội và quyền biểu tình là những quyền rất cơ bản giúp cho người dân sống trong
xã hội hiểu được rõ hơn về các quyền tự do bất khả xâm phạm của mỗi công dân,
và góp phần làm cho nhà nước biết tôn trọng họ.
Thế nhưng, trong nhà nước hiện tại,
ông Hạ Đình Nguyên nói rằng quyền biểu tình và quyền lập hội chưa từng xảy ra.
Lời nhắc nhở với chính phủ
Nhà báo Lê Phú Khải cho biết bản
tuyên bố là một lời nhắc nhở của những người quan tâm đến sự an lành của xã hội
Việt Nam gửi đến chính phủ.
“Nó có từ trong Hiến pháp của nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hoà từ năm 1946. Những người cầm quyền họ không chịu thực
hiện điều đó. Đây là tuyên ngôn chúng tôi nhắc nhở họ phải làm đúng cái gì mà họ
đã hứa, còn nợ với nhân dân. Đấy là quyền lợi tối thiểu của công dân mà chúng
ta phải có từ nhà cầm quyền này. Khi nhà nước cố tình lờ đi là vi phạm nghiêm
trọng quyền tự do tối thượng của con người.”
Là một nhà báo, đặc biệt là nhà
báo nhiều lần từ chối lời mời vào Đảng với lý do nói rằng chế độ mà ông đang sống
là “một chế độ độc tài”, những quyền tự do tối thượng ấy được nhà báo Lê Phú Khải
kể ra như quyền được biểu đạt ý kiến, quyền lên tiếng, tự do ngôn luận, tự do
báo chí. Với ông, những quyền ấy đóng vai trò vô cùng to lớn trong việc mang lại
an lành cho xã hội.
“Trong tuyên ngôn nhân quyền thế
giới cũng nói rất rõ quyền của người dân được biểu đạt ý kiến của mình, được
chia sẽ thông tin của mình, được truyền đạt tư tưởng của mình.
Có như thế thì xã hội mới lành mạnh
được.
Có phản biện thì nhà nước, những
người cai trị đất nước mới biết những gì nhân dân cần, những gì nhân dân mong
muốn để chỉnh sửa cách điều hành, cai trị đất nước.”
Theo nhà báo Lê Phú Khải, nhà cầm
quyền phải biết ơn những nhà tri thức đã biểu lộ tư tưởng, làm cho xã hội trở
nên ôn hoà. Ông ví von với hình ảnh hai quả cầu khi va vào nhau sẽ tạo ra sự
tương tác.
“Hai quả cầu nó va vào nhau thì
nó phải toé lửa bật ra, đó là qui luật. Người ta tưởng nó là xung đột nhưng
chính cái đó làm cho năng lượng được giải toả.
Nếu hai quả cầu va vào nhau mà
không bật ra, thì trông bề ngoài tưởng như không có chuyện gì, người ta tưởng rằng
sự đời nó êm ả, không có sóng gió nhưng thật ra ở trong nó méo rồi, biến dạng rồi,
thì đến 1 ngày nào đó, nó biến dạng hoàn toàn, đất nước sẽ sụp đổ.”
Mâu thuẫn từ trong nội bộ
Một cách trực khởi hơn khi nói về
khía cạnh này, ông Hạ Đình Nguyên cho rằng xã hội nào cũng có sự mâu thuẫn. Thế
nhưng ở thể chế của nhà nước Việt Nam hiện tại, chính phủ không cho người dân
giải quyết những mâu thuẫn ấy bằng tiếng nói của người công dân. Chính vì thế,
những mâu thuẫn đó sẽ được dồn hết vào trong nội bộ.
“Họ không dám cho cái quyền này
vì họ quá lộn xộn với nhau rồi. Trong nội bộ hiện tại không ai biết ra làm sao,
bao nhiêu phe nhóm? Họ lo đấu với nhau đã không xong thì đâu quan tâm gì đến
quyền của người dân. Nếu không giải quyết bằng tam quyền phân lập, trong đó có
tiếng nói của người dân thì những mâu thuẫn đó quay vào, trở lại trong nội bộ của
Đảng, và khi đó thì họ chơi dao găm, ám khí với nhau.”
Những sự việc đã và đang diễn ra
trong xã hội Việt Nam hiện tại có thể chứng minh được lời nói của ông Hạ Đình
Nguyên. Mặc dù cũng như nhiều quyền cơ bản khác của công dân được qui định
trong Hiến pháp của nước Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa, kể từ bản Hiến pháp đầu
tiên năm 1946 cho tới Hiến pháp gần đây nhất 2013, nhưng dự án luật Biểu tình
đã nhiều lần bị Quốc hội và chính phủ trì hoãn với lý do cần chuẩn bị kỹ hơn.
Vào tháng 4 năm 2017, Luật Biểu
tình không có mặt trong tờ trình của Chính phủ lên Thường vụ Quốc hội, đồng
nghĩa với quyền hiến định của người dân tiếp tục bị đưa vào giai đoạn chờ đợi.
Ngày 23 tháng 5, 2017, tại phiên
thảo luận của kỳ họp thứ 3, quốc Hội khóa XIV, một số đại biểu Quốc hôi đã có ý
kiến về việc chính phủ Hà Nội trì hoãn trình Luật Biểu tình. Chính đại biểu
Dương Trung Quốc cũng đã có ý kiến về vấn đề này.
Thêm vào đó, hàng loạt các vụ bắt
bớ người tham gia những cuộc tưởng niệm như chiến tranh biên giới 17-2, tưởng
niệm trận chiến Gạc Ma, biểu tình đòi minh bạch cho thảm hoạ môi trường biển do
Formosa gây ra…và quy kết tội gây rối trật tự công cộng.
Đối với nhà báo Lê Phú Khải, việc
bắt bớ, cấm đoán, kết tội những người bày tỏ phản ứng bằng cách biểu tình là
hoàn toàn vô lý.
“Những người đi biểu tình, những
người biểu đạt ý kiến không có nghĩa là họ lật đổ chế độ. Họ biểu lộ tình cảm,
biểu lộ phản ứng.
Những vấn đề cụ thể như môi trường.
Họ bảo vệ môi trường chứ có làm gì đâu? Bảo vệ môi trường không phải chỉ có những
người đấu tranh dân chủ. Ngay cả những người Cộng sản cũng cần môi trường”
“Là một người quan tâm đến vận mệnh
của đất nước”, theo như cách nhà báo Lê Phú Khải nói về mình, ông khẳng định “Nếu
cứ gói nó lại để cho cái ung nhọt đó tích tụ lại, đàn áp nó, không cho nó phát
biểu, thì đến 1 ngày nào đó nó vỡ ra, thì lúc ấy xã hội sẽ không cứu vãn được nữa.”
Còn đối với ông Hạ Đình Nguyên, một
lần nữa ông khẳng định quyền tự do lập hội và tự do biểu tình là những quyền cơ
bản làm cho xã hội ngày càng lành mạnh hơn.
Đó cũng chính là thông điệp của 5
tổ chức xã hội dân sự và hơn 70 cá nhân đặt vào bản Tuyên bố ngày 1 tháng 10
năm 2017.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét