Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gần đây đã đến Nga để tham dự Diễn đàn kinh tế quốc tế St. Petersburg (SPIEF), một diễn đàn kinh tế của Nga, nơi đón tiếp những quốc gia mà nền kinh tế của họ có tầm quan trọng toàn cầu, để thảo luận về “các vấn đề kinh tế quan trọng mà Nga đang phải đối mặt, về những thị trường mới nổi và về thế giới nói chung”. Ông Tập cũng có mặt để kỷ niệm lần thứ bảy mươi hai mối quan hệ song phương giữa hai nước bằng một cuộc hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Mặc dù đây là chuyến đi đầu tiên của ông Tập đến Nga trong năm 2019, nhưng chuyến thăm Nga diễn ra vào đúng thời điểm các căng thẳng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ trên nhiều mặt trận. Chúng bao gồm các căng thẳng về thương mại, công nghệ và tự do hoạt động hàng hải ở Biển Đông và Eo biển Đài Loan. Và, do các căng thẳng với Nga về một số vấn đề ổn định chiến lược và khu vực, chính quyền Hoa Kỳ hiện tại đã gọi cả hai cường quốc Trung Quốc và Nga là “các cường quốc xét lại” mà hiện đang tìm cách thách thức ưu thế vượt trội của Hoa Kỳ. Điều này diễn ra vào thời điểm khi mà Trung Quốc và Nga gần gũi, gắn bó với nhau “hơn bất kỳ một thời điểm nào trong lịch sử mối quan hệ của họ”. Mặc dù đó không phải là yếu tố quyết định, nhưng vị thế hiện tại của Mỹ đối với cả Trung Quốc và Nga có thể góp phần vào việc (tạo dựng) mối quan hệ đối tác đang phát triển nhanh chóng của họ.
Kể từ năm 2014, khi Nga thôn tính Crimea và phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt, Trung Quốc đã không công khai bày tỏ bất kỳ một mối quan ngại nào về việc thôn tính Crimea. Thay vào đó, TQ đã cải thiện mối quan hệ với Moscow trên nhiều phương diện. Ngày nay, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Nga, với khối lượng thương mại vượt quá 100 tỷ USD vào năm 2018. Những quan ngại về mối quan hệ nở rộ của hai nước đã khiến một số chuyên gia đưa ra viễn cảnh cả hai nước sẽ là “những lực lượng liên hợp”. Cả hai nước đều mô tả những mối quan hệ của họ là “Đối tác Hợp tác Chiến lược Toàn diện”, trong khi mối quan hệ hợp tác quân sự giữa hai nước luôn luôn ở mức độ cao, với các thương vụ bán vũ khí mới và các cuộc tập trận quân sự chung.
Dmitri Trenin thuộc Trung tâm Carnegie Moscow đã mô tả mối quan hệ đối tác Trung-Nga mới là “mô hình mới đối với ‘mối quan hệ quốc gia lớn’”. Mối quan hệ đang phát triển này đặt ra mối lo ngại ở Washington rằng hai quốc gia này cuối cùng có thể trở thành một “thách thức chiến lược” chủ yếu mà sẽ có “những hậu quả cực kỳ tiêu cực” đối với Hoa Kỳ. Các học giả và các nhà bình luận đã duy danh định nghĩa cho cái tiềm năng đối với mối quan hệ đối tác đang phát triển này là “cơn ác mộng của người Mỹ”. Zbigniew Brezinski, một trong những nhà tư tưởng chiến lược vĩ đại nhất của Mỹ trong thế kỷ XX và là cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Jimmy Carter, đã cảnh báo rằng một liên minh Trung-Nga là “kịch bản nguy hiểm nhất” đối với các tính toán chiến lược của Washington.
Trong khi Hoa Kỳ khắc họa hai quốc gia Trung – Nga trên đây là “đối thủ cạnh tranh chiến lược” mới của họ, thì bản báo cáo Đánh giá Mối đe dọa Toàn cầu của tình báo Mỹ năm 2019 đã dự báo mối quan hệ Trung-Nga có thể “sẽ được củng cố” trong những năm tới đây khi “những lợi ích và nhận thức về các mối đe dọa” của hai nước trùng hợp với nhau. Ngày nay, hai nước hợp tác chặt chẽ với nhau trong các vấn đề từ Trung Đông đến Bắc Triều Tiên và hai nhà lãnh đạo (Putin và Tập Cận Bình) đã cá nhân hóa mối quan hệ đó.
Bất chấp một thực tế rằng mối quan hệ Trung-Nga đang được cải thiện đáng kể trên nhiều lĩnh vực chiến lược, điều này không có nghĩa là những khác biệt không tồn tại. Những khác biệt nghiêm trọng trong thế giới quan và lợi ích của họ vẫn tồn tại, điều này cho thấy rằng mối quan hệ đối tác hiện tại của họ sẽ không nhất thiết dẫn đến một liên minh Trung-Nga mới hoặc một trật tự thế giới mà Trung-Nga là trung tâm.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét