Ông Robert S. Mueller III, điều
tra viên đặc biệt đã truy tố hai người cộng sự viên cũ trong ban vận động tranh
cử của Tổng Thống Donald Trump, và một người khác, George Papadopoulos đã nhận
tội nói dối khi khai báo với FBI. Biến cố đầu tuần này khiến nhiều người thắc mắc
ông Trump bị liên lụy như thế nào. Cho tới nay, ông vẫn bình yên.
Tuy nhiên, các sự kiện được nêu ra
trong lệnh truy tố cho thấy hai điều: Nhiều người Mỹ có thể rửa tiền, che giấu
các nguồn lợi tức ở nước ngoài khá dễ dàng; và những lãnh tụ độc tài ở nhiều quốc
gia luôn luôn tìm cách gây ảnh hưởng trên chính quyền nước Mỹ, từ Quốc Hội đến
chính phủ. Điều này là một mối đe dọa trên thể chế dân chủ tự do.
Hai người bị truy tố là ông Paul
Manafort, và người cộng sự Rick Gates. Ông Manafort từng làm chủ tịch ban tranh
cử của Tổng Thống Trump, cho đến khi phải từ chức vì báo chí tiết lộ ông đã từng
giúp một tổng thống thân Nga ở xứ Ukraine tranh cử, ông này sau đã chạy trốn
sang Nga vì bị dân lật đổ.
Sau khi vụ truy tố được công bố,
Tổng Thống Trump đã tuyên bố qua một thông điệp “tuýt,” “Không hề có ĐỒNG LÕA!
There is NO COLLUSION!” Vì những việc ông Manafort làm tại Ukraine diễn ra rất
lâu trước khi ông làm cho ông Trump. Tổng thống Mỹ cũng nói rằng ông
Papadopoulos chỉ là một người tình nguyện làm việc cho ban tranh cử, địa vị rất
thấp. Ông Trump còn chỉ ra rằng ông George Papadopoulos là một người “nói dối,”
với bằng chứng của FBI. Ý nói, đừng tin những gì đã nói và sắp nói. Tòa Bạch Ốc
bình an, vì những tiết lộ từ đầu tuần này không có gì mới. Những hành động của
ông Manafort đi vận động cho các nhóm thân Nga đã từng được báo chí loan truyền
từ hơn một năm qua.
Một số người còn cho rằng khi ông
Mueller truy tố hai ông Manafort và Gates, ông đã vượt ra ngoài trách nhiệm được
Bộ Tư Pháp ủy nhiệm, là điều tra về vụ chính phủ Nga can thiệp vào cuộc tranh cử
năm 2016 ở Mỹ. Do đó, có người đòi ông Mueller phải từ nhiệm, hoặc bị bãi nhiệm.
Cũng có người đề nghị Bộ Tư Pháp hãy điều tra một vụ liên can đến bà Hillary
Clinton, khi làm ngoại trưởng đã thỏa thuận cho Nga tham dự vào thị trường chất
uranium ở Mỹ. Lúc đó, ông Mueller đang làm giám đốc FBI. Do đó, ông ta cũng
liên lụy và không thể tiếp tục đứng đầu việc điều tra về hành động của chính phủ
Nga vào năm 2016.
George Papadopoulos đã cộng tác với
ủy ban điều tra Mueller trong ba tháng qua, và chính thức nhận tội nói sai sự
thật khi phủ nhận những quan hệ với các viên chức Nga. Nay, ông ta khai rằng đã
đứng trung gian liên lạc giữa nhiều người Nga và các “cố vấn cao cấp” (hiện
chưa được nêu tên) trong ban vận động của ông Trump. Đề tài chính trong cuộc
đưa thoi này là người Nga hứa cung cấp những email của bà Clinton mà gián điệp
Nga đã ăn trộm được. Đây cũng là đề tài mà người con của tổng thống, Donald
Trump Jr được hứa hẹn khi gặp một nữ luật sư người Nga tại trụ sở ban vận động;
mà ông Trump Jr. nói rằng không đưa tới kết quả nào. Những tiết lộ này có thể gây
tai hại cho uy tín của ông Trump vì từ trước tới nay ông luôn luôn phủ nhận, quả
quyết rằng ban vận động của ông không
bao giờ liên lạc với Nga. Tháng Ba năm 2016, khi ông Trump bổ nhiệm
Papadopoulos làm một trong nhiều cố vấn đối ngoại, ông đã khen người cộng sự trẻ
này là “xuất sắc,” khi nói chuyện với nhật báo Washington Post.
Như vậy có thể gọi là “Đồng Lõa”
hay không? Điều này không thể xác định được. Papadopoulos có thể khai báo rằng
ông ta được các nhân vật quan trọng trong ban vận động của ông Trump chính thức
cử đi liên lạc với người Nga, nhưng nếu không có những bằng chứng hiển nhiên
thì không có giá trị nào cả. Dù Papadopoulos hoặc Trump Jr. có vẻ đồng lõa, thì
ông Trump vẫn có thể nói rằng ông không hề biết họ làm gì.
Nhưng vụ truy tố hai ông Paul
Manafort và Richard Gates cho thấy những tay “buôn vua” ở Mỹ có thể làm giầu thế
nào khi hỗ trợ các nhà độc tài ngoại quốc với thù lao hàng chục triệu Mỹ kim, rồi
đem cất ở ngân hàng ngoại quốc! Hai người không khai báo lợi tức để đóng thuế
như luật lệ bắt buộc. Họ gửi tiền ở nhiều ngân hàng ngoại quốc, dưới danh nghĩa
các “công ty” mà họ nhờ người khác đứng tên. Những công ty này dùng tiền đó đầu
tư, mua nhà cửa, tại nhiều nơi trên thế giới, trong dó có cả nước Mỹ. Số tiền
trong vụ này lên tới 18 triệu đô la, cũng chỉ là một phần được khám phá khi ban
điều tra Mueller nghiên cứu những vụ chuyển tiền trong mạng lưới ngân hàng quốc
tế.
Số người Mỹ làm công việc vận động
lóp bi cho ngoại quốc rất đông, và theo luật định bắt buộc họ phải ghi danh cho
chính phủ Mỹ biết. Khách hàng lớn nhất là những nước cựu Cộng Sản trong Liên
Bang Xô Viết cũ. Trong hai chục năm qua, có 211 người Mỹ chính thức lo vận động
cho Nga, 78 người làm lóp bi cho Ukraine, 54 cho Georgia, 44 cho Azerbaijan, 34
cho Kazakhstan, và 19 người cho Uzbekistan. Một trong các tội trạng tố cáo ông
Manafort là ông ta không chính thức ghi danh làm việc lóp bi cho cựu tổng thống
Ukraine.
Những quốc gia thuê nhiều người vận
động nhất cũng là những nước mà nạn tham nhũng nặng nề nhất. Azerbaijan đứng
hàng thứ 123 theo Chỉ Số Tham Nhũng (Corruption Perception Index) năm 2016, do
Tổ Chức Minh Bạch Quốc Tế (Transparency International) xếp hạng. Nga và
Kazakhstan đứng hàng thứ 131; Uzbekistan hàng 156. Những chính phủ và nhiều cá
nhân từ các nước này đã thù lao rất hậu hĩnh. Theo bản cáo trạng thì ông
Yanukovych, cựu tổng thống Ukraine, đã trả khoảng 75 triệu đô la cho hai ông
Manafort và Gates từ năm 2006 đến 2015.
Những người làm lóp bi cho các nước
trên đây thuộc cả hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa. Sau khi vụ truy tố ông Manafort
được công bố, một người thuộc đảng Dân Chủ là Tony Podesta đã xin rút ra khỏi một
công ty vận động mang tên chính ông, vì công ty Podesta Group này cũng nhận tiền
của các thân chủ của Manafort.
Người Mỹ bình thường không chú ý
đến những vụ vận động hành lang của các chính phủ và tư nhân nước ngoài, vì thấy
không liên can gì đến mình. Nhưng đến nay thì mọi người không thể ngoảnh mặt
làm ngơ. Vụ nhiều tổ chức Nga đặt mua quảng cáo trên Facebook năm ngoái, để
đăng các bài và thông tin giả nhắm vào những thị trường ở mục tiêu địa lý nhất
định ở Mỹ, là một bằng chứng cho thấy người nước ngoài cố tâm gây ảnh hưởng vào
một cuộc bỏ phiếu. Ở những tiểu bang mà một ứng cử viên tổng thống thắng hay bại
chỉ vì chênh lệch nhau mươi ngàn lá phiếu, thì một bài quảng cáo tung tin bịa đặt
nhắm trúng vào những quận, những thị xã được lựa chọn có thể thay đổi ý kiến của
hàng chục ngàn cử tri!
Đó là một vấn đề mà Quốc Hội Mỹ,
cũng như các công ty truyền thông lớn như Facebook, Google đang tìm cách đối
phó. Chế độ dân chủ có thể bị thao túng, lũng đoạn, nếu người dân thờ ơ trước
các mối đe dọa từ bên ngoài. Ông Vladimir Putin không cần có chủ ý ủng hộ một ứng
cử viên nào, họ chỉ muốn chứng minh rằng chế độ dân chủ tự do không có gì hay
ho cả! Đó là một cách tuyên truyền cho dân chúng Nga thấy rằng một “người hùng”
như Putin, dù độc tài vẫn tốt hơn một ông tổng thống được bầu theo thể thức dân
chủ.
Cho tới nay, cuộc điều tra của
ông Mueller chưa đưa ra một chứng cớ chắc chắn nào là ban vận động tranh cử của
Tổng Thống Donald Trump năm ngoái đã đồng lõa với tay chân của ông Putin. Không
có một quan hệ nào có thể bị buộc tội là bất hợp pháp. Trong khi chờ đợi những
bước mới trong cuộc điều tra này, dân Mỹ vẫn có thể coi là ông tổng thống hoàn
toàn vô can.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét