Nguyễn Quốc Khải
Người biểu tình chống Trung Quốc để kỷ niệm 43 năm trận hải
chiến Hoàng Sa ở Hà Nội, ngày 19/1/2017. (Ảnh minh họa)
Đạo Luật Trách nhiệm Nhân quyền Magnitsky Toàn cầu (Global
Magnitsky Human Rights Accountability Act) – sau đây gọi tắt là Luật Magnitsky
- được Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama ký ban hành ngày 23/12/2016 đã tạo ra một
làn sóng đầy hứng khởi trong cộng đồng người Việt hải ngoại cũng như ở trong nước.
Để tìm hiểu người Việt nghĩ gì về luật này, tôi đã phỏng vấn một số người hằng
quan tâm đến Việt Nam hiện cư trú ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới.
Cô Nguyễn Khuê Tú (Canada) nhận định rằng Luật Magnitsky là
một thắng lợi quan trọng cho phong trào tranh đấu cho nhân quyền khắp nơi trên
thế giới. Bà Song Chi (Na Uy) cho rằng luật này có khả thi và hiệu quả hay
không còn tùy thuộc một phần vào chính người Việt chúng ta. Theo Bà Huỳnh Thục
Vy (Việt Nam), Luật Magnitsky chỉ bắt cá nhân lãnh đạo phải chịu trách nhiệm mà
ít làm bẽ mặt cả một chế độ độc tài. Ông Nguyễn Xuân Nghĩa (Việt Nam) phân tích
rằng dù Hoa Kỳ có tổng thống mới, với tinh thần và tư tưởng Mỹ cùng nền dân chủ
nghị viện và với tính cách cứng rắn của ông Donald Trump, Luật Magnitsky sẽ được
thực thi. Theo Tiến sĩ (TS) Âu Dương Thệ (Đức), luật này đánh đúng vào chỗ yếu
nhất của các chế độ độc tài hiện nay. TS Nguyễn Bá Tùng (Hoa Kỳ) nhận định rằng
việc thi hành Luật Magnitsky trong trường hợp Việt Nam ít khó nhọc và có nhiều
cơ may thành công hơn trước đây. TS Nguyễn Văn Trần (Pháp) tin tưởng rằng với
Luật Magnitsky nhà cầm quyền cộng sản Hà Nội sẽ phải cải thiện tình trạng nhân
quyền ở Việt Nam.
Sau đây là những suy nghĩ của bảy người đã tham gia vào cuộc
phỏng vấn.
Song Chi, Oslo, Na Uy (Nhà báo, RFA blogger)
Tôi nghĩ rằng đây thực sự là một tin vui đối với những người
đang đấu tranh cho tự do, dân chủ ở Việt Nam cũng như tất cả những ai quan tâm
đến tình trạng vi phạm nhân quyền ngày càng nghiêm trọng ở Việt Nam dưới chế độ
cộng sản. Việc đạo luật này có khả thi và hiệu quả hay không còn tùy thuộc một
phần vào chính người Việt chúng ta, những người mong muốn một sự hạn chế, trừng
phạt đối với những cá nhân, tổ chức đã vi phạm nhân quyền, đã có những tội ác đối
với nhân dân.
Như chúng ta thấy, bao lâu nay để đối phó với những người bất
đồng chính kiến, những nhà hoạt động dân chủ, các blogger, nhà báo tự do, thành
phần dân oan, người dân đi biểu tình ôn hòa… ngoài lực lượng công an, cảnh sát
cơ động công khai ra mặt, nhà cầm quyền còn sử dụng đội ngũ Thanh niên Xung
phong, dân quân tự vệ, công an chìm mặc thường phục trà trộn vào đám đông,
thành phần côn đồ, dân ở tù mới ra… chuyên chơi trò ném đá giấu tay, và dùng bạo
lực đánh dân như đánh kẻ thù.
Chính vì không có chính nghĩa, không có chính danh, nên bọn
chúng thường phải giấu mặt, trá hình, chơi lén, chơi bẩn. Nhờ có Internet, từ
trước tới giờ chúng ta chỉ có thể đối phó lại bằng cách công khai, chụp hình,
quay phim đưa lên các trang mạng xã hội, nhờ mọi người phổ biến để những người
khác tìm ra tung tích, tên tuổi, quê quán, địa chỉ… những kẻ thủ ác, đưa ra ánh
sáng. Trước hết là để mọi người biết mà tránh mặt, sau đó để chính người thân,
gia đình bạn bè chúng cũng biết việc chúng làm. Nhưng điều đó cũng không đủ làm
cho chúng chùn tay, mặt khác, đó thường chỉ là những con tép riu trong bộ máy của
nhà cầm quyền còn những kẻ có chức có quyền, cấp lãnh đạo thì thừa sức để “hạ
cánh” an toàn ở nước ngoài sau khi rời chức, hoặc thậm chí khi còn đang đương
chức cũng đã kịp thời tẩu tán tài sản ra bên ngoài, đến một lúc nào đó thì ung
dung rời Việt Nam tiếp tục sống sung sướng, không chỉ bản thân mà cả họ hàng,
người thân, con cái. Điều này thực sự là không công bằng đối với những gì họ đã
gây ra cho đất nước, nhân dân.
Bây giờ với đạo luật này, một mặt, những nhà báo, blogger,
các nhà hoạt động dân chủ nên tập họp tất cả những thông tin, hình ảnh tư liệu
về những tội ác vi phạm nhân quyền của nhà cầm quyền Việt Nam thành một hồ sơ tạm
gọi là “Hồ sơ tội ác của những kẻ chống lại nhân dân, chống lại tự do dân chủ”,
sau này khi đất nước thay đổi, việc có sử dụng các hồ sơ để đưa ra tòa án nhân
dân hay không còn tùy từng mặt, từng vụ, nhưng đảm bảo việc này sẽ khiến chúng
chùn tay trước khi làm điều ác với người dân. Thứ hai, lập danh sách tất cả các
quan chức, các nhà lãnh đạo Việt Nam trực tiếp, gián tiếp hoặc dung túng cho những
hành động vi phạm nhân quyền, chống lại nhân dân, lập hồ sơ gửi đến chính phủ
Hoa Kỳ và các tổ chức nhận báo cáo vi phạm nhân quyền, để họ thẩm xét và có những
biện pháp trừng phạt phù hợp dựa trên Luật Magnitsky.
Tôi cho rằng trên bề mặt thì nhà cầm quyền sẽ làm ra vẻ
không quan tâm và vẫn tiếp tục thi hành chính sách cai trị hà khắc của họ,
nhưng đối với riêng từng cá nhân, nhất là những cá nhân có tài sản, cơ sở vật
chất ở Hoa Kỳ, cũng như có con cái người thân đang học hành, làm việc tại Hoa Kỳ
sẽ phải quan tâm, cân nhắc. Ví dụ họ có thể tìm cách che giấu nguồn gốc tài sản
ở Hoa Kỳ kỹ hơn, hoặc chuyển tài khoản, tài sản và đưa con cái sang những quốc
gia khác “dễ chịu” hơn chẳng hạn.
Về phía Hoa Kỳ thì tôi không rõ có những trở ngại nào khi
thi hành luật này hay không, còn về phía Việt Nam như tôi vừa đề cập ở trên,
chính người Việt chúng ta phải tích cực thu thập thông tin, tư liệu, bằng chứng
để chính phủ Hoa Kỳ có cơ sở mà xử lý những trường hợp vi phạm nhân quyền
nghiêm trọng ở Việt Nam.
Vốn quen cai trị đất nước bằng bạo lực, sự sợ hãi và chính
sách ngu dân, đảng và nhà nước Cộng sản Việt Nam sẽ không dễ gì thay đổi, nhưng
họ có thể sẽ tìm những cách khôn khéo hơn để dễ chạy tội hơn khi đàn áp nhân
quyền và tôn giáo ở Việt Nam.
Nguyễn Khuê Tú, Vancouver, Canada
(Đại diện hải ngoại của Hội Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam)
Luật mới này chứng tỏ Quốc hội Hoa Kỳ quyết tâm có một biện
pháp để bênh vực một cách thiết thực những nạn nhân của sự đàn áp bất công trên
thế giới. Khác với những luật có tính trừng phạt các quốc gia có chế độ độc
tài, Luật Magnitsky này là một đòn mạnh đánh trực tiếp ngay vào những cá nhân,
những thủ phạm chà đạp tự do và nhân quyền nguời khác. Đối với những nguời này,
những cảnh cáo của Liên Hiệp Quốc, những chỉ trích của các tổ chức nhân quyền,
những công ước họ ký với quốc tế chẳng có nghĩa gì với họ vì những tổ chức này
không có các biện pháp trừng phạt khi các công ước bị vi phạm. Chỉ khi tài sản,
quyền lợi của bản thân của những thủ phạm vi phạm nhân quyền bị đe dọa thì họ mới
biết sợ, biết nghĩ đến hậu quả của việc họ làm, và biết giật mình suy nghĩ truớc
khi hành động đàn áp nguời khác. Tóm lại đây là một thắng lợi lớn, một lợi điểm
quan trọng cho phong trào tranh đấu cho nhân quyền khắp nơi trên thế giới.
Luật Magnitsky Toàn cầu rồi cũng sẽ đuợc thi hành nghiêm chỉnh
như Luật Magnitsky đã được ban hành riêng cho nguời Nga vào tháng 11 năm 2012.
Chỉ vài tháng sau, tức là tháng 4 năm 2013, Văn phòng Kiểm sát Tài sản Người
ngoại quốc (Office of Foreign Assets Control) thuộc Bộ Ngân khố Hoa Kỳ đã công
bố danh sách Specially Designated Nationals List gồm 18 nguời có liên quan đến
việc giam giữ gây ra cái chết của luật sư Magnitsky, trong đó có ba thẩm phán.
Cho đến đầu tháng 2 năm 2016, danh sách Magnitsky này lên đến 39 người, trong
đó có trưởng cơ quan điều tra của Bộ Nội vụ. Ngày 9/1/2017, có thêm 7 người bị
ghi tên vào danh sách những người bị cấm nhập cảnh và tài sản bị đóng băng này.
Tôi chưa đọc thấy cộng sản Việt Nam (CSVN) phản ứng thế nào.
Nhưng nếu có, chắc cũng vẫn theo kiểu từ trước tới giờ của họ là phản đối Hoa Kỳ
xen vào chuyện nội bộ, rằng chuyện nhân quyền mỗi nước mỗi khác (dù họ đã ký
vào bản Tuyên ngôn Nhân quyền Quốc tế), trong khi những dư luận viên trong và
ngoài nước của CSVN vẫn luôn khai thác những tin tức như các vụ án kỳ thị, những
hành động của cá nhân để kết luận chính phủ Hoa Kỳ cũng không tôn trọng nhân
quyền, không dân chủ.
Luật pháp Hoa Kỳ đặt nền tảng trên sự nhân đạo, với nguyên tắc
thà tha lầm hơn bắt lầm nên khi chúng ta muốn kết tội người nào là phải có bằng
cớ chứng minh thật rõ ràng. Về phía nạn nhân ở Việt Nam, sẽ có nhiều trở ngại về
việc thu thập và cung cấp bằng cớ sao cho đúng cách thức, luật lệ. BPSOS (Ủy
Ban Cứu người vượt biển) có những lớp chỉ dẫn cách lập hồ sơ báo cáo vi phạm
nhân quyền gửi cho Liên Hiệp Quốc, nhưng dĩ nhiên không làm sao đủ. Chuyện đàn
áp đang xảy ra hàng giờ hàng phút ở Việt Nam và đại đa số người dân Việt Nam
không biết và không có phương tiện để thu thập bằng cớ. Những người đang ở tù lại
càng khó thu thập và gửi ra bằng cớ. Chỉ có thể là những tù nhân đã được tự do,
nhất là những cựu tù nhân lương tâm, đã quen thuộc với việc tranh đấu, và thường
đã có hồ sơ do chúng ta nộp cho các tổ chức quốc tế, bây giờ chỉ cần khai triển
thêm chi tiết, bằng cớ. Việt Nam không thiếu những trường hợp chết oan trong tù
như Magnitsky. Chúng ta có thể bắt đầu bằng những hồ sơ bị tù oan, bị đối xử dã
man, cố ý cho chết vì không nhận tội như ông Đinh Đăng Định, cố ý cùm bằng cùm
dính máu, bắt dùng chung dao cạo để lây bệnh chết người như trường hợp ông Huỳnh
Anh Trí. Còn nhiều những tù nhân được quốc tế biết đến bị đối xử dã man như bà
Mai thị Dung, không được chữa bệnh vì không nhận tội.
Luật này không mang được công lý, không bảo đảm được sự an
toàn và nhân quyền cho những người bị đàn áp, nhưng khi nó đưa ra biện pháp trừng
trị kẻ phạm tội tức là nó rất có ích cho nạn nhân, cho cuộc tranh đấu cho tự do
và nhân quyền tại các nước độc tài, như là Việt Nam. Nó gián tiếp cứu giúp rất
nhiều cho những người tranh đấu đang trong tù hay đang bị đàn áp ngoài tù, vì
những cai tù, công an điều tra, thẩm phán nghĩ sao khi nhìn danh sách những người
cùng nghề với họ trong danh sách Magnitsky.
Hãy cho những người đàn áp đó đọc thử về Yevgeni Antonov,
làm việc tại trại tù Chernokozovo ở Chechnya, bị đưa tên vào danh sách
Magnitsky hồi tháng 2/2016 dù không liên quan gì đến việc giam giữ Magnitsky.
Trại tù Chernokozovo nổi tiếng vì các tổ chức nhân quyền có hồ sơ về việc tra tấn
tại đây, nó cũng nổi tiếng vì một tù nhân tranh đấu cho nhân quyền tên Zura
Bitiyeva bị những người mặc sắc phục không biết tên giết chết ít lâu sau khi bà
được trả tự do. Yevgeni Antonov phải chịu trách nhiệm vì ông ta là trưởng trại
tù khi bà Zura Bitiyeva bị giam và bị ngược đãi ở đó.
Những người lãnh đạo đảng CSVN và những người cộng tác trong
guồng máy độc tài đó đều muốn tài sản của họ được đầu tư và bảo đảm ở nước giàu
mạnh như Hoa Kỳ, Canada, ... Không phải chỉ cất giấu tài sản mà còn tìm nơi hưởng
thụ yên ổn cho gia đình và chính họ sau này. Chỉ cần họ e dè một chút, bớt đàn
áp dã man trắng trợn một chút thì người dân nói chung và giới tranh đấu nói
riêng bước thêm được một bước trên đường tranh đấu cho nhân quyền, tự do.
Ở Canada có hai dự luật C-267 và S-226 tương tự như Global
Magnitsky Act. Đây là một tin rất đáng mừng cho người Việt Canada quan tâm đến
nhân quyền. Dĩ nhiên CSVN tìm đủ mọi cách để đánh lạc hướng, và vận động dìm
hai dự luật này. Xin các cơ quan truyền thông cũng như các vị quan tâm đến tình
trạng nhân quyền tại Việt Nam phổ biến rộng rãi đường nối thỉnh nguyện thư
e-670 tại trang nhà của Quốc hội Canada để mọi người ký tên ủng hộ:
https://petitions.parl.gc.ca/ en/Petition/Details?Petition= e-760
Huỳnh Thục Vy, Buôn Hồ, Việt Nam
(Chủ tịch, Hội Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam)
Luật Magnitsky trước tiên là một công cụ mới của Hoa Kỳ nhằm
bảo vệ nhân quyền trên toàn thế giới. Điều này xứng đáng với vai trò đàn anh của
họ trên chính trường quốc tế, một trường thành của Tự do.
Hoa Kỳ đã từng áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế lên
Myanmar và Nga nhưng đây là một cách “vơ đũa cả nắm”. Trong khi nó có thể dằn mặt
chế độ độc tài, không thể nói nó không ảnh hưởng đến người dân thường.
Lần này thì khác, các biện pháp trừng phạt cấm nhập cảnh Hoa
Kỳ và đóng băng tài sản của các cá nhân vi phạm nhân quyền sẽ cụ thể nhắm vào từng
giới chức trong các chế độ độc tài toàn cầu, khiến họ phải chịu trách nhiệm cá
nhân cho chính hành động đàn áp nhân quyền của họ. Chỉ riêng điều này sẽ khiến
các quan chức độc tài và tay sai của họ phải cân nhắc nhiều hơn trước khi muốn
trấn áp tự do dân sự và nhân quyền.
Và cũng vì luật này không áp dụng chung chung lên cả một chế
độ, nhà nước nên nó ít gây cản trở ngoại giao hơn. Nó chỉ bắt cá nhân lãnh đạo
phải chịu trách nhiệm mà ít làm bẽ mặt cả một chế độ độc tài. Có thể đặc điểm
này của luật sẽ làm cho các quan chức các chế độ vi phạm nhân quyền phải cố gắng
và tranh đua nhau để tạo dựng hình ảnh đẹp đẽ hơn cho cá nhân mình, bất chấp
mình thuộc một chế độ bất hảo nào đi nữa. Đó là điều thuận lợi cho nhân quyền,
tất nhiên nếu những người bảo vệ nhân quyền biết làm đúng cách để luật này phát
huy tác dụng.
Chính quyền Việt Nam cũng sẽ phản ứng “giãy nảy” tương tự
như mọi lần họ bị thế giới đả kích về thành tích nhân quyền tồi tệ. Nhưng vì họ
khá giỏi trong việc đàn áp, nên họ sẽ tìm cách cản trở các nỗ lực của các nhà
hoạt động nhân quyền khiến luật này có mà cũng như không. Bởi vì muốn nó phát
huy tác dụng, chúng ta cần làm đầy đủ các công việc nhằm tạo hiệu lực cho nó.
Hoa Kỳ và quốc tế không tự dưng nắm bắt và can thiệp vào tình hình nhân quyền
Việt Nam được. Những bước đó như sau:
- Thu thập và phối kiểm thông tin vi phạm.
- Thực hiện bản báo cáo theo tiêu chuẩn của Liên Hiệp Quốc.
- Vận động Lập pháp Hoa Kỳ chuyển hồ sơ trực tiếp đến tổng
thống hay qua Bộ Ngoại giao.
- Vận động Hành pháp Hoa Kỳ áp dụng biện pháp chế tài tương
thích với mỗi hồ sơ vi phạm.
Nếu các nhà hoạt động nhân quyền Việt Nam làm tốt và đầy đủ
các công việc này thì chính quyền độc tài Việt Nam sẽ thực sự bị áp lực phải cải
thiện hồ sơ nhân quyền của họ. Vì thế, chính quyền Việt Nam sẽ không bỏ qua cơ
hội nào nhằm phá hoại nỗ lực đó ở cả quốc nội lẫn hải ngoại, nhằm làm cho sự phối
hợp trong ngoài khó khăn để các hồ sơ khó hoàn thành.
Riêng Hội Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam đã gửi một số thành
viên của mình tham gia các khoá huấn luyện viết báo cáo vi phạm nhân quyền đúng
quy chuẩn Liên Hiệp quốc và liên kết với bên ngoài để đệ trình các hồ sơ. Tuy
nhiên, không phải là không có những khó khăn cần khắc phục về phía các nhà hoạt
động trong nước, đó là họ chưa thực sự chú tâm vào các công việc tẻ nhạt và thầm
lặng này. Tôi hy vọng ngày càng có nhiều tổ chức xã hội dân sự trong nước vận động
quốc tế theo cách này.
Nguyễn Xuân Nghĩa, Hải Phòng, Việt Nam
(Đại diện miền Bắc, Khối 8406)
Đầu tiên và cũng dịp này chúng ta chia sẻ nỗi đau mất mát mà
thân nhân của ông Sergei Magnitsky đã phải gánh chịu sau cái chết bất thường
trong nhà tù của một viên chức thuế vụ Nga cương trực, thanh liêm và biết quá
nhiều về tệ nạn tham nhũng công quỹ của các quan chức trong chính quyền Putin
cách đây 8 năm.
Từ một đạo luật chế tài những cá nhân quan chức nhà nước
dính líu đến tham nhũng tại Nga do Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama ký vào ngày
14/12/2012, đến nay nó được áp dụng mở rộng ra toàn thế giới sau chữ ký cũng của
ông Obama ngày 23/12/2016, tức vào những ngày cuối cùng còn tại vị, tôi nghĩ Quốc
hội Hoa Kỳ và cá nhân Tổng thống Obama đã có thêm một chữ ký có ích để nhân loại
được sống trong môi trường tinh thần trong lành hơn. Tham nhũng và đàn áp nhân
quyền bằng luật của mafia, tạo ra những cái chết bí ẩn để bịt miệng công lý đâu
phải chỉ xảy ra ở nước Nga mà xảy ra ở hầu hết các quốc gia vẫn còn chế độ độc
tài. Độc tài luôn đi liền với tham nhũng. Nó là anh em sinh đôi của quyền lực
không bị kiểm soát. Và bởi vì không bị kiểm soát nên nó áp dụng có hệ thống
hành vi bất chấp luật pháp, đạo đức và văn hóa để không bị đưa ra công luận.
Chính vì vậy ai cũng thấy quốc gia nào còn chế độ độc tài cũng nghèo, do ngân
khố bị bòn rút vào túi các cá nhân quan chức, các nhóm lợi ích... Ở phần bên
kia của xã hội những công dân thanh liêm chính trực không còn được sống an toàn
vì không được pháp luật che chở, người dân không có nhân quyền... Riêng Việt
Nam, với hiến pháp chỉ có đảng cộng sản cầm quyền và hoạt động từ năm 1946 ở Miền
Bắc và năm 1975 ở cả Miền Nam thì gần 90 triệu người dân cả nước đang bị biến
thành nô lệ, bị bòn rút mồ hôi và máu bởi những quan chức nhà nước tham lam và
vô sỉ.
Về tính khả thi của Luật Magnitsky chế tài cho các cá nhân
quan chức Việt Nam tham nhũng và đàn áp nhân quyền tôi nghĩ nó nằm ở cả hai đối
tượng: người thực thi luật và người được luật bảo hộ. Về nguyên tắc đã là luật
là phải được thực thi nghiêm minh, đặc biệt ở Hoa Kỳ có Hiến pháp hoàn thiện đến
mức hơn 200 năm không phải sửa đổi một điều nào và bộ luật rất chi tiết, chặt
chẽ... Tuy nhiên, tôi nghe dư luận rằng đây không phải là luật áp dụng trong nội
địa mà áp dụng ra nước ngoài nên nó sẽ bị tác động từ ngoại giao, kinh tế và
các hoạt động quốc tế khác, đồng thời nó cũng chịu tác động bởi các nhiệm kỳ quốc
hội và tổng thống. Có người đặt câu hỏi rằng liệu Tổng thống Donald Trump có ủng
hộ luật này không khi người ký là cựu Tổng thống Obama lại ký vào thời điểm sắp
hết nhiệm kỳ... Riêng cá nhân tôi cho rằng với tinh thần và tư tưởng Mỹ cùng nền
dân chủ nghị viện và với tính cách cứng rắn của tân Tổng thống Hoa Kỳ Donald
Trump, Luật Magnitsky sẽ được thực thi.
Về phía Việt Nam, tôi tin rằng giới chóp bu của đảng cộng sản
sẽ phản ứng tiêu cực, thậm chí rất tiêu cực với Luật Magnitsky. Chính quyền Cộng
sản là chính quyền của những cá nhân tham nhũng, liên kết cùng nhau thành tập
đoàn tham nhũng, ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng nhiều thành viên trong
Quốc hội đã công khai thừa nhận trước quốc dân. Ông Nguyễn Phú Trọng còn răn “đe
đập chuột đừng để bể bình”, hàm ý là chống tham nhũng nhưng không làm nát đảng.
Chính ông ta đưa ra hai vế đối ứng: tham nhũng là đảng, đảng là tham nhũng. Bởi
vậy cả một tập đoàn cầm quyền Việt Nam là đối tượng của luật. Ta cũng biết rằng
không quốc gia nào trên thế giới mà không muốn quan hệ với Hoa Kỳ, vì ít nhất
cũng được lợi ích về kinh tế. Việt Nam cũng vậy. Nhưng khi còn quan hệ với Hoa
Kỳ thì giới cầm quyền Việt Nam không tránh khỏi bị chế tài của Luật Magnitsky.
Năm 2012 - 2013, khi Hoa Kỳ áp dụng Luật Magnitsky cấm 18 quan chức Nga nhập cảnh
vào Hoa Kỳ thì liền sau đó Nga trả đũa cũng bằng cách cấm 18 công dân Hoa Kỳ nhập
cảnh vào Nga đồng thời không cho phép công dân Hoa Kỳ nhận con nuôi người Nga.
Nga phải “nín thở qua sông” chấp nhận nhiều thiệt hại kinh tế do bị chế tài của
luật Magnitsky vì danh dự và ở vị trí có phần “ngang cỡ”; nhưng giới lãnh đạo
Việt Nam thì có gì để trả đũa Hoa Kỳ? Họ không phải là đối tượng “bằng vai phải
lứa, ngang tầm giới lãnh đạo Hoa Kỳ”. Họ không có thứ gì để trả đũa khi bị chế
tài như Nga đã cố đề chống đỡ vì danh dự. Bởi vậy tác động của Luật Magnitsky đối
với giới chóp bu trong chính quyền độc tài Việt Nam sẽ lớn hơn so với chính quyền
dân chủ nửa vời của Ông Putin.
Được biết trong vài ngày gần đây, một số nghị sỹ trong Quốc
hội Canada cũng đã trình lên Quốc hội dự luật Magnitsky của Canada. Hy vọng dự
luật sẽ thành luật nay mai. Chúng ta mong cho Australia và các quốc gia Tây Âu
cùng thứ tự chung tay với Hoa Kỳ. Bởi vì nhân quyền cho mọi công dân và chính
quyền trong sạch là mục tiêu chung của tất cả mọi quốc gia, đặc biệt đang nóng
lên ở các quốc gia dân chủ đi kèm theo giàu và mạnh. Khi Luật Magnitsky có ở hầu
hết ở các nước này thì chính quyền độc tài đi kèm tham nhũng sẽ bị cô lập hoàn
toàn và tất phải giải thể sớm hơn theo quy luật.
Luật Magnitsky chắc chắn sẽ giúp cải thiện tình trạng nhân
quyền, tôn giáo tồi tệ hiện nay ở Việt Nam. Không chỉ thế nó còn giúp giảm thiểu
những vụ tham nhũng lớn. Tại sao? Nhớ rằng các chế tài của Luật Magnitsky là
đóng băng tài sản và cấm nhập cảnh vào Mỹ các quan chức chính quyền tham nhũng
và những kẻ liên đới. Ai cũng biết ở Việt Nam chỉ những người có chức, có quyền
mới tham nhũng được. Đồng thời những đối tượng này đều chuyển tiền ra cất giấu ở
các quốc gia dân chủ. Đó cũng là nơi lý tưởng để họ và con cháu họ đến cư trú
khi có sự biến động chính trị, xã hội trong nước. Theo các thống kê thì mỗi năm
có cả ngàn sinh viên sang Mỹ du học, đa số học xong ở lại, trong đó phần đông
là con cháu các quan chức chính quyền mà nếu bị điều tra sẽ là đối tượng của Luật
Magnitsky; hàng năm cũng có hàng ngàn công dân Việt Nam sang Mỹ định cư hay du
lịch... trong đó quan chức chính quyền nhiều vô kể. Rồi giới chóp bu trong bộ
máy độc tài cũng có nhu cầu sang Hoa Kỳ công cán ngoại giao, thương mại, xin xỏ...
Chắc chắn họ cũng không muốn là đối tượng của Luật Magnitsky. Các lý do trên
đưa đến khả năng chính quyền độc tài Việt Nam không dám đàn áp lực lượng đấu
tranh dân chủ mạnh tay như trước.
Phần còn lại phụ thuộc vào những người hoạt động dân chủ và
nhân quyền và người dân Việt Nam từ quốc nội ra hải ngoại có tận dụng được tối
đa Luật Magnitsky để cải thiện hiện trạng tồi tệ của cá nhân và quốc gia như hiện
nay hay không. Câu trả lời còn ở phía trước.
Từ một nhóm đối tượng nhỏ là lũ quan chức mafia trong chính
quyền Nga; bây giờ được áp dụng cho tất cả các đối tượng bẩn thỉu toàn cầu
trong đó có Việt Nam, Luật Magnitsky là một luật công bằng và tiến bộ nhất của
Hoa Kỳ. Biểu hiện cho sức mạnh kinh tế, quân sự và sức mạnh của lương tâm, đây là
quốc gia nhận trọng trách đem lại quyền sống, quyền mưu cầu công bằng, hạnh
phúc của toàn bộ công dân trong thế giới đang phẳng. Chúng ta cũng không quên cảm
ơn sự đóng góp công sức và thời gian vận động hành lang để Luật Magnitsky áp dụng
ra toàn cầu của các nhà hoạt động dân chủ và nhân quyền Việt Nam đang định cư ở
hải ngoại.
TS Âu Dương Thệ, Dortmund, Đức
(Chủ tịch, Hiệp hội Dân chủ và Phát triển Việt Nam)
Đạo Luật Trách nhiệm Nhân quyền Magnitsky Toàn cầu vừa được
Quốc hội Mỹ thông qua ngày 8/12/2016 và ngày 23/12/2016 Tổng thống Barack Obama
ký ban hành thành luật có giá trị pháp lý đã ra đời rất đúng vào thời gian hiện
nay. Cái đặc biệt rất quan trọng của luật nhân quyền mới này là kết hợp việc chế
tài chà đạp nhân quyền với tham nhũng tiền bạc. Theo đó, những nhà độc tài và đồ
đệ không chỉ bị kết án về vi phạm nhân quyền, mà còn bị luật pháp Hoa Kỳ chế
tài về tiền bạc, qua việc các tài khoản của họ trong ngân hàng ở Mỹ sẽ bị phong
tỏa hoặc tịch thu. Việc này phản ảnh rất đúng tình hình hiện nay ở nhiều chế độ
độc tài. Nghĩa là luật này đánh đúng vào chỗ yếu nhất của các chế độ độc tài hiện
nay.
Thế giới đang chứng kiến, ở đâu quyền lực không được kiểm
soát thì ở đó diễn ra lạm quyền và tham nhũng. Kẻ nắm quyền vừa đàn áp nhân
dân, vừa tìm cách ăn cắp tài sản công; còn các đại gia thì dùng tiền để mua quyền.
Hai thành phần này đang cấu kết với nhau thành những nhóm lợi ích và sẵn sàng sử
dụng các hành động tàn bạo nhất chống lại ai tố cáo các tội ác của họ.
Như chúng ta đều biết, các chủ trương đàn áp chính trị, đàn
áp tôn giáo và đàn áp những người làm báo - đặc biệt những blogger điện tử -
đang gia tăng ở nhiều nơi trên thế giới. Ở nhiều nước cộng sản như Việt Nam,
Trung Quốc, Bắc Triều Tiên và Cuba hay ở các nước dân chủ giả hiệu như Nga,
Philippines, Thổ Nhĩ Kì…, các lực lượng công an không chỉ hành hung và tù đày
các người khác chính kiến, mà thậm chí còn thủ tiêu họ, nếu nhà cầm quyền thấy
những tố cáo của những người này gây nguy hại tới quyền lực riêng. Các chế độ độc
tài đảng trị và độc tài cá nhân hiện nay có các điểm chung là cực kì tham quyền
và tham nhũng tiền bạc, đồng thời vô cùng tàn bạo đối với nhân dân. Để che dấu
các tội ác những người có quyền lực ở các chế độ cực đoan này thường đưa ra các
chủ trương mị dân như đề cao chủ nghĩa dân tộc cực đoan và quá khích.
Chế độ toàn trị ở Việt Nam đã độc quyền ở miền Bắc từ 1954
và toàn quốc từ 1975, nên các biện pháp đàn áp và mua chuộc qua nhiều giai đoạn
đã được họ sử dụng các thủ đoạn độc ác tinh vi đối với nhân dân Việt Nam và với
các đối tác quốc tế. Đối với người dân thì họ đưa ra chủ nghĩa mị dân như yêu
nước, cứu nước, đoàn kết, hòa giải… trong từng thời kì. Đối với các đối tác bên
ngoài thì những người cầm đầu CSVN qua nhiều giai đoạn cũng tìm cách mua chuộc,
mua thời gian và cả vỗ về. Như việc mua chuộc bọn tướng Tàu vào giải giới quân
Nhật sau Thế chiến II, hay thỏa hiệp giả vờ với Pháp 1946 để mua thời gian cho
chính phủ Hồ Chí Minh còn rất non trẻ khi ấy.
Hai thập niên qua chế độ toàn trị ở Việt Nam đã bình thường
hóa quan hệ với Mỹ, Liên hiệp Âu châu (EU)… Để nhận được viện trợ, đầu tư và
giao thương với các nước dân chủ này, những người cầm đầu CSVN đã dùng thủ đoạn
vỗ về, bằng cách hứa sẽ cải thiện nhân quyền, cởi mở với các tôn giáo… Thậm chí
họ còn thiết lập các ủy ban song phương hay đa phương với các nước này trong
các lãnh vực này. Như Ủy ban song phương về nhân quyền Việt Nam - Hoa Kỳ và Việt
Nam - EU. Hàng năm thảo luận với nhau về tình hình nhân quyền ở Việt Nam… Với
thủ đoạn này CSVN có thể vỗ về và đánh lạc hướng chính giới và dư luận Tây
phương và nuôi hi vọng là sẽ có tiến bộ. Nhưng thực tế như trong bài của ông
Nguyễn Quốc Khải đã nêu ra là, tình trạng vi phạm nhân quyền, tôn giáo và báo
chí dưới chế độ toàn trị ở Việt Nam đang tụt xuống mức đội sổ.
Nhưng chính điều này lại chứng minh một sự thực khác là, các
cuộc vận động dân chủ tố cáo các vi phạm nhân quyền và tham nhũng của chế độ
CSVN ngày càng được sự tham gia tích cực của nhiều thành phần, đứng đầu là trí
thức, thanh niên và cả nhiều đảng viên tiến bộ. Trong những tháng gần đây đã có
những cuộc khiếu kiện của hàng trăm người và biểu tình ở Hà Tĩnh lên cả chục
ngàn người tố cáo thảm họa mội trường do sự cấu kết của công ty Formosa và bọn
quan đỏ tham nhũng từ trung ương tới địa phương. Nhiều tổ chức nhân quyền và chống
tham nhũng quốc tế, cũng như các cộng đồng Việt Nam ở nước ngoài đã liệt kê các
tội ác và xếp chế độ CSVN là một trong những nước vừa vi phạm nhân quyền tàn bạo,
vừa tham nhũng động trời. Trong bài của ông Nguyễn Quốc Khải cũng đã nêu lên
danh sách các người dân chủ bị bắt và các cán bộ cao cấp từ Tổng Bí thư Nguyễn
Phú Trọng tới nhiều Ủy viên Bộ Chính trị và thủ tướng, bộ trưởng đã tham nhũng.
Hiện nay chế độ Nguyễn Phú Trọng đang ngày càng bị nhân dân
chống đối và đảng viên bất mãn. Nên một mặt ông Trọng đang phát động một phong
trào mới thanh lọc hàng ngũ ngay trong đảng với khẩu hiệu “chống tự diễn biến
và tự chuyển biến” của các đảng viên tiến bộ không còn tin vào chủ nghĩa
Marx-Lenin và nhóm cầm đầu tha hóa đạo đức. Mặt khác ông ta còn quì gối thêm
hơn nữa với Bắc Kinh để bảo vệ chế độ toàn trị tham nhũng. Ông Trọng đã phải
sang gặp Tập Cận Bình để nhờ sự che chở, mặc dù họ Tập đang mở rộng cuộc xâm lấn
biển đảo và khai thác tài nguyên của Việt Nam. Như vậy là Nguyễn Phú Trọng đang
thách đố thêm với nhân dân Việt Nam và dư luận quốc tế. Vì thế Luật Magnitsky sẽ
chĩa mũi dùi vào chế độ toàn trị và bọn quan lại tham nhũng ở Việt Nam.
Nếu tân Tổng thống Trump không có chính sách phân biệt rõ
ràng bạn và thù, hủy bỏ Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) thì trong
giai đoạn giao thời sẽ tạo những lỗ hổng để nhóm cầm đầu CSVN gia tăng đàn áp
nhân dân, nhất là trí thức và thanh niên; đồng thời phải cầu cạnh và khúm núm
hơn nữa với Bắc Kinh. Nhưng thực hiện các biện pháp tàn bạo thất nhân tâm và lệ
thuộc Bắc Kinh, về trung hạn và dài hạn, sẽ là nguyên nhân và động lực để các
giới từ những người dân chủ, nông dân, công nhân, trí thức, thanh niên và nhiều
đảng viên tiến bộ đứng lên đấu tranh chống bạo quyền tham nhũng và lệ thuộc Bắc
Kinh. Như thế chế độ toàn trị ở Việt Nam sẽ trở thành một đối tượng tranh đấu
quan trọng của Luật Magnitsky Toàn cầu của Hoa Kỳ vừa được ban hành.
Các cuộc đàn áp như vậy của chế độ toàn trị CSVN chắc chắn sẽ
bị nhân dân trong nước tố cáo và dư luận quốc tế lên án, đặc biệt là trong thời
đại thông tin điện tử cực kì nhanh chóng và hữu hiệu. Chỉ trong một vài phút
các hình ảnh đàn áp các cuộc biểu tình, các cuộc khiếu kiện ở Việt Nam của nhiều
giới sẽ được truyền tải phổ biến sâu rộng trên toàn thế giới, đặc biệt là các
nước dân chủ đa nguyên. Những hình ảnh này là những bằng chứng tố cáo công khai
trước thế giới về sự chà đạp nhân quyền rất thô bạo của chế độ CSVN.
Những xúc động của dư luận ở Hoa Kỳ, EU và các nước dân chủ
sẽ tác động lên chính giới Mỹ và các nước này. Từ đó thúc đẩy các chính phủ
liên hệ phải áp dụng Luật Magnitsky và các công ước quốc tế liên hệ để phản đối
chế độ CSVN. Đồng thời các nước này còn có thể chế tài bằng các biện pháp ngoại
giao, du lịch và tài chính, như cấm không cho các người cầm đầu CSVN đàn áp
nhân dân được vào Mỹ, EU… Không những thế, các tài khoản của những người này
trong các ngân hàng ở Mỹ, EU…có thể bị khóa lại hoặc tịch thu. Đây là những biện
pháp trừng phạt hữu hiệu và thích hợp trong thời đại toàn cầu hóa tài chính -
kinh tế hiện nay.
Ngoài ra, những sự ủng hộ tinh thần và vật chất của kiều bào
Việt Nam ở hải ngoại, của các tổ chức quốc tế về nhân quyền, tôn giáo và môi
trường sẽ khuyến khích các cuộc đấu tranh đòi dân chủ, nhân quyền, bảo vệ môi
trường và gìn giữ độc lập ở trong nước vươn lên giành những thắng lợi mới trong
việc tiến lên cô lập và loại trừ chế độ độc tài và trừng phạt bọn quan lại tham
nhũng.
Nói tóm lại, Luật Magnitsky do Hoa Kỳ vừa khởi động sẽ mở ra
một cơ hội mới rất tốt cho phong trào đấu tranh chống bạo quyền và tham nhũng ở
Việt Nam.
TS Nguyễn Văn Trần, Paris, Pháp (Bình luận gia)
Nghĩ thế nào về luật nhân quyền mới này, tức Luật Trách nhiệm
Nhân quyền Magnitsky Toàn cầu vừa được Tổng thống Mỹ Barack Obama ban hành ngày
9/12/2016, thì đã có nhiều người nghĩ, nhiều ý kiến khác nhau, lạc quan, và đều
hoan nghênh sự ra đời của luật mới với kỳ vọng, và cả tin tưởng, sẽ giúp chính
quyền Hoa Kỳ có thêm một vũ khí sắc bén cho những hoạt động ngoại giao tương
lai của họ. Luật Magnitsky này sẽ làm cho nhà cầm quyền cộng sản ở Việt Nam phải
cải thiện tình trạng nhân quyền ở Việt Nam.
Luật Magnitsky có ý nghĩa nhân quyền vì mang tên một nạn
nhân của sự vi phạm nhân quyền do chế độ độc tài tham nhũng gốc cộng sản cũ ở
Nga gây ra gợi lại rất rõ nét vô số nạn nhân của chế độ cộng sản hiện tại ở Việt
Nam.
Theo tôi nghĩ thì bất cứ đạo luật nào được ban hành đều có
giá trị khả thi khi nó được nghiêm chỉnh áp dụng. Vậy nếu muốn đánh giá hiệu quả
của Luật Magnittsky chắc phải chờ khi nó được áp dụng. Luật Magnitsky sẽ có giá
trị cao hơn những luật nhân quyền khác hay không, chỉ ở sự áp dụng vì nội dung
của nó cũng chỉ lập lại những tội phạm quen thuộc: tội diệt chủng, tội chống
nhân loại, tội ác chiến tranh, tội làm tổn thương. Những tội này đã được dự liệu
trong Qui chế thiết lập Tòa Án Hình sự Quốc tế 7/1998, hoạt động 2002. Tên gọi
chính thức là Qui chế Rome (Statut de Rome) Có 60 quốc gia tham gia, nhưng Nga
rút lại chữ ký và Việt Nam không tham gia nên Qui chế Rome không thể áp dụng
cho những kẻ tội phạm nhân quyền ở Việt Nam.
Luật Magnitsky khác hơn vì nó là luật của Hoa Kỳ nên áp dụng
nó hoàn toàn thuộc chủ quyền Hoa Kỳ. Đây là một tiến bộ nếu so sánh với các luật
nhân quyền đã có. Vả lại phải chăng Hoa Kỳ thật sự không có nhiều cách áp dụng
luật nhân quyền đối với những trường hợp vi phạm nhân quyền một cách có tổ chức
như Việt Nam?
Vậy bây giờ mà đánh giá hiệu quả của Luật Magnitsky có quá sớm
lắm không?
Dĩ nhiên cộng sản ở Việt nam sẽ không tự trói tay mình, ngửa
cỗ ra chờ lưỡi mã tấu Magnitsky mà chắc chắn sẽ tìm cách né tránh và chống trả
mạnh. Họ sẽ vận dụng khối vốn liếng (tư bản) quỉ quyệt cố hữu của cộng sản để
xóa mờ những bằng chứng vi phạm nhân quyền làm cho việc truy tố dự liệu trong
luật này gặp không ít khó khăn. Nhưng ưu điểm của Luật Magnistky không nhằm
truy tố quốc gia mà chỉ nhắm thẳng cá nhân phạm tội nên có thể tin tưởng ở khả
năng cưỡng hành của nó. Điều còn lại để chờ đợi là liệu quyết tâm của chính phủ
Hoa Kỳ trong việc trừng trị tội vi phạm nhân quyền tới đâu mà thôi. Có vượt qua
những vướng mắc chủ quan như những mục tiêu chính trị và kinh tế hay không?
Trên nguyên tắc, với những đặc tính khá tích cực của Luật
Magnitsky, có thể nghĩ sẽ có ít nhứt ảnh hưởng “răn đe” lớn do sự quyết tâm áp
dụng của chính quyền Hoa Kỳ. Và người Việt Nam ta có thể hy vọng tình trạng vi
phạm nhân quyền ở Việt Nam sẽ được cải thiện. Ít nhất ở giai đoạn đầu khi cộng
sản Hà Nội còn lúng túng chưa tìm được cách đối phó hoặc cộng sản muốn lợi dụng
hoàn cảnh để mè nheo vài chuyện có lợi cho họ, rồi từ từ họ sẽ tìm được chổ an
toàn ẩn núp. Bởi cộng sản vi phạm nhân quyền là do bản chất chế độ độc tài, sợ
nhân dân sẽ đứng lên lật đổ họ.
Nhân đây tưởng cũng nên nhắc lại sự khác nhau về quan niệm
nhân quyền giữa người cộng sản và người dân chủ tự do. Đó cũng là lý do cho
phép người cộng sản vi phạm nhân quyền thường xuyên. Những việc làm của người cộng
sản bị tố cáo là vi phạm nhân quyền bị họ thẳng thắn bác bỏ vì họ không chấp nhận
thứ nhân quyền tư sản. Họ phủ nhận giá trị phổ quát của nhân quyền, viện dẫn
tính đặc thù của nền văn hóa chánh trị xã hội chủ nghĩa của họ.
Cụ thể, ở Việt Nam luật pháp, và cả hiến pháp, đều ghi rõ
“tôn trọng các quyền tự do căn bản…”. Khi họ đàn áp, khủng bố những người tranh
đấu ôn hòa chống Tàu, những blogger, thì họ bảo là áp dụng luật pháp bảo vệ trật
tự công cộng, bảo vệ chính quyền nhân dân chống lại những kẻ lợi dụng dân chủ
gây bạo loạn.
Marx giải thích nhân quyền phổ quát theo Liên Hiệp Quốc,
dùng chữ Nhân – Homme - số ít là ngụ ý quyền chỉ dành riêng cho một số người
nào đó mà thôi, trong đó không có đại bộ phận nhân dân lao động. Người ta phân
biệt quyền của con người như vậy với quyền công dân. Mà ai là “Người” (Nhân -
Homme) khác hơn công dân? Người đó không ai khác hơn là người của xã hội tư sản.
Tại sao người của xã hội tư sản mới được gọi là người? Và quyền của hắn mới được
gọi là Nhân quyền? Dựa vào điều gì để cắt nghĩa sự kiện ấy được? Phải chăng do
liên quan giữa Nhà nước với xã hội tư sản? Tại sao quyền con người lại không được
xây dựng trên mối liên hệ giữa người với người, mà trái lại, trên sự chia cách
giữa người với người? Đó là quyền của những người sử dụng và làm chủ tài sản của
mình một cách độc đoán, không liên quan tới xã hội. Đó là thứ quyền ích kỷ, nó
tạo thành nền tảng xã hội tư sản. Nó chỉ là thứ “gọi là nhân quyền, nó tách rời
khỏi tập thể” (Marx, A propos de la question juive).
Trở lại trường hợp vi phạm nhân quyền ở Việt Nam ngày nay.
Nhiều người nghĩ là Hoa Kỳ phải có đầy đủ hồ sơ Việt Nam vi phạm nhân quyền. Vậy
nếu Hoa Kỳ thật tình muốn cải thiện tình trạng vi phạm nhân quyền của Việt Nam
thì hãy áp dụng luật nhân quyền một cách nghiêm chỉnh, chỉ nhằm mục tiêu nhân
quyền. Khi Hoa Kỳ áp dụng Luật Magnistky như vậy thì chúng ta sẽ thấy ngay hiệu
lực và tính khả thi của nó.
Còn có sẳn luật mà chỉ để đe dọa thì chắc chắn Hoa Kỳ sẽ lại
tiếp tục con đường cũ của mình mà thôi. Trước đây, Hoa Kỳ kéo quân qua đánh
Iraq, hạ nhà độc tài Sadam Hussein xong, Iraq vẫn chưa thấy bóng dáng dân chủ
đâu cả!
Riêng người Việt Nam Hải ngoại trước giờ tranh đấu cho nhân
quyền ở Việt Nam, có thể lợi dụng vận hội mới này tạo áp lực thúc đẩy Hoa Kỳ áp
dụng Đạo Luật Magnistky để cứu dân tộc và đất nước sớm thoát khỏi chế độ cộng sản
ác ôn.
TS Nguyễn Bá Tùng, Westminster, Hoa Kỳ
(Chủ tịch, Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam)
Trước đây, từ 2009 đến nay, đã có nhiều dự luật mang tên
Vietnam Human Rights Sanctions Act được một số dân biểu và nghị sĩ Mỹ đệ nạp tại
Hạ viện và Thượng viện. Dự luật sau cùng do Thượng nghị sĩ Cornyn đệ nạp vào đầu
năm 2016. Tuy nhiên vì nhiều lý do, các dự luật đó chưa có cơ hội thành luật.
Nay Luật Magnitsky có nội dung tương tự, mà tầm áp dụng bao phủ toàn cầu được
ban hành, tôi cho là một thắng lợi có ý nghĩa đặc biệt đối với những người đã bỏ
nhiều công sức vận động để việc vi phạm nhân quyền tại Việt Nam phải bị chế tài
thích đáng. Đối với nước Mỹ nói chung, Luật Magnitsky là một bước ngoặc cho thấy,
dù chỉ mới trên mặt nhận thức, nguyên tắc nối kết giữa quyền lợi và giá trị
trong chính sách ngoại giao được đề cao hơn.
Mặc dù những chế tài do luật này quy định chỉ có tính tiêu cực
- nghĩa là kẻ vi phạm nhân quyền không được hưởng những quyền của một người
bình thường, chứ không phải bị truy tố ra một tòa án hình sự nào vì những vi phạm
của họ - nhưng ít nhất, những tên đồ tể trong lãnh vực nhân quyền không thể nhởn
nhơ tiếp tục gây tội ác mà không có một quy trách nào. Ngoài ra Luật cũng sẽ tạo
được những áp lực có tính răn đe trên từng lớp lãnh đạo ở các quốc gia độc tài,
trong đó Việt Nam là một trường hợp điển hình.
Trong bất kỳ chế độ chính trị nào, việc ban hành luật và áp
dụng luật là hai tiến trình khác nhau và nhiều khi không thống nhất. Theo quy định
của Luật Magnitsky, người sau cùng quyết định áp dụng những hình thức chế tài
là tổng thống Mỹ. Cho đến nay Tổng thống Trump chưa cho thấy rõ chính sách đối
ngoại của ông; tuy nhiên, cấu trúc chính quyền lưỡng viện Quốc hội và hành pháp
cùng một đảng có thể giúp cho việc áp dụng luật được nhất quán hơn. Vì thế, việc
vận động cho nhân quyền nói chung, và cho việc thi hành Luật Magnitsky trong
trường hợp Việt Nam nói riêng chắc cũng ít khó nhọc và có nhiều cơ may thành
công hơn trước đây.
Cùng với các tổ chức đấu tranh cho nhân quyền tại Việt Nam,
Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam sẽ tận dụng cơ hội mà Luật Magnitsky mang đến.
Ngoài công tác báo cáo nhân quyền hàng năm mà chúng tôi đã thực hiện trong nhiều
năm qua, chúng tôi đang lên phương án thiết lập danh sách những tội phạm nhân
quyền cần quan tâm tại Việt Nam. Công tác này đòi hỏi sự cộng tác của nhiều người,
đặc biệt là những nhà hoạt động cho nhân quyền trong nước.
Nguồn: http://www.voatiengviet.com/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét