Ngày 07/09/1813: Mỹ được đặt biệt danh là Chú Sam

Biên dịch: Nguyễn Ngọc Tường Ngân

Vào ngày này năm 1813, Hoa Kỳ bắt đầu được đặt biệt danh là “chú Sam”. Tên gọi này gắn liền với Samuel Wilson, một người buôn thịt từ vùng Troy, New York vốn cung cấp thịt bò đóng thùng cho quân đội Hoa Kỳ trong cuộc chiến tranh năm 1812. Wilson (1766-1854) đóng lên các thùng thịt chữ “U.S.” viết tắt cho chữ “United States”, nhưng những người lính đã bắt đầu gọi trại thành “Uncle Sam” (chú Sam). Các tờ báo địa phương hưởng ứng câu chuyện này và “Uncle Sam” cuối cùng đã được chấp nhận rộng rãi làm biệt danh cho chính phủ liên bang Hoa Kỳ.

Vào cuối những năm 1860 và 1870, họa sĩ chuyên vẽ biếm họa chính trị Thomas Nast (1840-1902) bắt đầu quảng bá hình ảnh của chú Sam. Nast tiếp tục phát triển hình ảnh nhân vật này và cuối cùng gắn cho Sam bộ râu trắng và bộ đồ vest có hình sao và sọc đặc trưng gắn liền với Chú Sam hiện nay. Nast, vốn sinh ra ở Đức, cũng được cho là sáng tạo ra hình ảnh ngày nay của Ông già Noel và hình con lừa làm biểu tượng của Đảng Dân chủ, cũng như hình con voi làm biểu tượng cho đảng Cộng hòa. Nast cũng nổi tiếng với việc đả kích tham nhũng trong bộ máy cầm quyền thuộc Đảng Dân chủ tại thành phố New York trong các bức tranh biếm họa chính luận của mình và góp phần vào việc lãnh đạo William Tweed của New York bị hạ bệ.

Có lẽ hình ảnh nổi tiếng nhất của Chú Sam đã được tạo ra bởi nghệ sĩ James Montgomery Flagg (1877-1960). Trong bức tranh của Flagg, Chú Sam đội một chiếc mũ cao với áo khoác màu xanh và đang chỉ thẳng tay về phía trước vào mặt người xem. Trong Thế chiến I, bức chân dung này của Chú Sam với dòng chữ “I Want You For The US Army” (Tôi muốn anh tham gia Quân đội Hoa Kỳ) đã được sử dụng làm poster tuyển quân . Hình ảnh này, vốn đã trở nên vô cùng nổi tiếng, lần đầu tiên được sử dụng trên trang bìa của tuần báo Leslie’s Weekly vào tháng 7 năm 1916 với tiêu đề “Bạn đang làm gì để chuẩn bị sẵn sàng?” Poster này đã được phân phối rộng rãi và sau đó đã được tái sử dụng nhiều lần với các chú thích khác nhau.

Vào tháng 9 năm 1961, Quốc hội Mỹ đã công nhận Samuel Wilson là “nguồn gốc biểu tượng quốc gia chú Sam của Mỹ”. Wilson qua đời ở tuổi 88 vào năm 1854, và được chôn cất bên cạnh vợ là bà Betsey Mann tại nghĩa trang Oakwood ở Troy, New York. Thị trấn này đã tự gọi mình là “Quê hương của Chú Sam”.

 Nguồn: “United States nicknamed Uncle Sam“, History.com, truy cập ngày 07/09/2015.